Toepassing van de wet op de omzetbelasting 1968 ten aanzien van het bankbedrijf

De Directeur-Generaal Belastingdienst heeft namens de Staatssecretaris van Financiën het volgende besloten.

1. De per 1 januari 1979 van kracht geworden aanpassing van de omzetbelastingwetgeving aan de bepalingen van de Zesde EG-richtlijn is in verschillend opzicht van betekenis voor exploitanten van banken. Zulks houdt verband met de ingevolge bedoelde aanpassing tot stand gekomen wijzigingen en/of aanvullingen van de vrijstellingsbepalingen vervat in artikel 11, letters i en j, van de Wet op de omzetbelasting 1968, alsook met de per 1 januari 1979 tot stand gekomen wijziging van artikel 15, tweede lid, van die wet betreffende de aftrek van omzetbelasting.

2. Blijkens artikel 11, eerste lid, letter i, ten tweede, van voormelde wet zijn van omzetbelasting vrijgesteld de handelingen – bemiddeling daaronder begrepen doch uitgezonderd bewaring en beheer – inzake effecten en andere waardepapieren met uitzondering van documenten welke goederen vertegenwoordigen. De bewoordingen van de onderwerpelijke bepaling komen vrijwel overeen met die van de corresponderende bepaling, vervat in artikel 13, onderdeel B, letter d, ten vijfde, van voornoemde EG-richtlijn. Naar mijn oordeel dient ervan te worden uitgegaan dat bij het redigeren van die richtlijnbepaling een ruime draagwijdte van het begrip ‘handelingen’ is beoogd. In verband daarmede stel ik mij op het standpunt dat de aan de orde zijnde vrijstelling van toepassing is op alle prestaties, andere dan bewaring en beheer, welke betrekking hebben op effecten en andere waardepapieren, ongeacht of het daarbij gaat om de uitgifte, de overdracht, de verwisseling of de opsplitsing van de desbetreffende stukken, dan wel om de instandhouding, de wijziging, de realisering of het tenietgaan van de in die stukken belichaamde rechten, een en ander met dien verstande dat de – veelal door banken – terzake verleende bemiddelingsdiensten mede tot de vrijgestelde prestaties dienen te worden gerekend.

Volledigheidshalve teken ik hierbij nog aan dat een redelijke wetstoepassing mijn inziens te dezen met zich brengt dat ten aanzien van bij een bank in beheer gegeven effecten e.d. weliswaar het aan de opdrachtgever in rekening gebrachte bewaar- en/of beheerloon krachtens voormelde uitzondering aan omzetbelasting is onderworpen, doch het verrichten van evenomschreven bancaire handelingen met betrekking tot de in beheer gegeven stukken mede onder de vrijstelling valt.

3. Ter bevordering van een uniforme gedragslijn inzake de toepassing van de omzetbelastingwetgeving ten aanzien van de onderwerpelijke bedrijfstak gaat als bijlage hiernevens een voorbeeldsgewijs samengesteld en als richtsnoer bedoeld overzicht van vrijgestelde en belaste bankverrichtingen.

4. Met betrekking tot de door banken toe te passen aftrek van voorbelasting zij vooreerst opgemerkt dat ingevolge artikel 15, tweede lid, van voornoemde wet bedoelde aftrek slechts kan plaatsvinden met betrekking tot de in artikel 11, eerste lid, letters i en j, van die wet bedoelde prestaties, indien de afnemer van die prestaties buiten de Lid-staten van de Europese Gemeenschappen woont of is gevestigd. De aftrek is derhalve niet alleen uitgesloten in gevallen waarin op grond van laatstgenoemde bepaling heffing van omzetbelasting achterwege blijft, maar eveneens in gevallen waarin om andere redenen niet aan heffing wordt toegekomen zoals in artikel 6, tweede lid, letter e, 5°, van de wet bedoelde gevallen waarin de prestaties worden verricht jegens in de Lid-staten van de Europese Gemeenschappen wonende of gevestigde ondernemers. De toerekening van de voorbelasting aan de onderscheidene prestaties dient te geschieden overeenkomstig het bepaalde in artikel 11 t/m 14 van de Uitvoeringsbeschikking omzetbelasting 1968.

Het ligt niet in het voornemen met betrekking tot de onderhavige prestaties op dit punt een forfaitaire regeling te treffen.

Bijlage

Overzicht van vrijgestelde en belaste verrichtingen bij het bankbedrijf

Aandelen	overdracht van -	Vrij
	uitgifte van -	Vrij
	verleende bemiddeling bij plaatsing van	Vrij
	afstempeling van -	Vrij
Accept-provisie	voor accepteren van een wissel	Vrij
Accountantscontrole/boekenonderzoek	i.v.m. (eventuele) kredietverlening	Vrij
Administratie	van vermogens; verzorgen van belastingaangifte e.d.	Belast
Adviezen	verstrekken van - op financieel gebied	Belast
Advieskosten inzake krediet	t.a.v. kredietverlening met staatsgarantie	Vrij
Afsluitprovisie	bij kredietverlening of kredietbemiddeling	Vrij
Afschriften	extra rekeningcourant afschriften, fondsenstaten, nota’s e.d.	Belast
Afstempeling van effecten	met of zonder terug betaling	Vrij
Assurantiepremies	incasseren van	Vrij
Bankbiljetten	wettig betaalmiddel	Vrij
	gewoonlijk niet als wettig betaalmiddel gebruikt of met verzamelwaarde (verlaagd tarief)	Belast
Beursnotering	verrichtingen m.b.t. -	Vrij
Bewaarneming	van effecten, gesloten koffers, pakketten	Belast
Bonusuitkering	uitkering van bonusaandelen	Vrij
	door tussenkomst van verwisselingskantoor	Vrij
Borgstelling	het verstrekken van	Vrij
	garantieprovisie wegens	Vrij
Certificaten van aandelen	handelingen inzake -	Vrij
Celen	overdracht van -(belast naar tarief van desbetreffende goederen)	Belast
Cheques	incasseren en overdracht van	Vrij
	rente bij overdracht	Vrij
Chequeboeken	levering van -	Belast
Consignaties	behandeling van zaken	Vrij
Conversiepremie t.a.v. effecten	voor afstempeling van verwisseling van effec- ten, verwisseling van recepissen, lichten van nieuwe coupons en dividendbladen, inschrijving in register, naamswijziging	Vrij
Courtage	voor het afsluiten van verzekeringen	Vrij
Depotzaken	bewaarloon	Belast
Deviezenvergunning	aanvragen - op naam van cliënten	Belast
Discontoprovisie	bij verhandelen van wissels e.d.	Vrij
Documentaire accreditieven	het opnemen van	Vrij
Documentenopname provisie	behandeling (toetsing) van documenten	Belast
Drukwerk	de kostprijs van zelf vervaardigd drukwerk v.z.v. boeken, jaarverslagen (verlaagd tarief)	Belast
Effecten	overdracht van -	Vrij
	inwisseling van beschadigde e.d.	Vrij
	keuring van -	Vrij
	het op naam of aan toonder stellen van -	Vrij
Emissies	provisie als guichetkantoor (centraal kantoor)	Vrij
	garantieprovisie	Vrij
	leidersbeloning van gevormd syndicaat	Vrij
Eurocard en euro	afgifte van cheque kaarten	Vrij
Fondsen	incasseren van uitgelote fondsen	Vrij
Garantieprovisie	wegens borgstelling	Vrij
	m.b.t. plaatsing van een lening	Vrij
Geldleningen	als zodanig	Vrij
	provisie voor het plaatsen van	Vrij
Guichetprovisie	optreden als guichet	Vrij
Hypotheek	bemiddeling bijstelling	Vrij
Incasso	normale incasso; andere dan invorderingen	Vrij
	kwade posten (invorderingen)	Belast
Kosten	op naam en voor rekening van cliënt (van telefoon, telegrammen,verzekering e.d.)	Vrij
	op naam van bank bij vrijgestelde verrichtingen	Vrij
	op naam van bank bij belaste verrichtingen	Belast
Krediet	verlenen van	Vrij
	bemiddeling inzake	Vrij
	bereidstellingskosten,behandelingskosten,begeleidingskosten,boekenonderzoek e.d. inzake -	Vrij
Kwitanties	incasso van -	Vrij
Mutatietarief	vergoeding voor mutaties in geadministreerde effectendepots	Belast
Munten	wettig betaalmiddel	Vrij
	gewoonlijk niet als wettig betaalmiddel gebruikt of met verzamelwaarde (verlaagd tarief)	Belast
Nummerlijsten	het op nummer leggen van dividendbewijzen en het maken van lijsten	Vrij
Obligaties	overdracht van -	Vrij
Obligatielening	bemiddeling bij plaatsing van - uitgifte van	Vrij Vrij
Open bewaarneming	bewaar- en administratieloon	Belast
Optiehandel	verrichtingen inzake opties op aandelen	Vrij
Pandbrieven	conversiepremie voor verwisseling van -	Vrij
Premies affaires	provisie voor het afsluiten van -	Vrij
Prolongatie	prolongatierente en provisie	Vrij
Promessen	overdracht en incasseren van -	Vrij
Recepissen	conversiepremie voor verwisseling van -	Vrij
Rekeningcourantverkeer	Omzetprovisie	Vrij
Remisier	provisie wegens aanbrengen van (ver)koper van effecten	Vrij
Royement	royeren certificaten i.v.m. verkoop i.v.m. verkrijgen van origineel	Vrij
Safehuur	huur van safeloketten, bewaarloon koffers e.d.	Belast
Split up	voor werkzaamheden bij splitsing	Vrij
Syndicaatprovisie	en beheer van syndicaten	Vrij
Trustovereenkomst	optreden als trustee	Belast
Uitlevering van effecten (met inbegrip van coupons)	in directe samenhang met een vrijgestelde handeling inzake effecten zoals uitgifte, overdracht, verwisseling of opsplitsing	Vrij
	in verband met beëindiging van bewaring en/of beheer	Belast
Valuta	vreemde valuta, geldwissel	Vrij
Vermogensadministratie	voeren van, doen van, of gegevens voor belastingaangifte	Belast
Verwisseling	van schuldbewijzen in register, van talons, dividenden tegen nieuwe aandelen	Vrij
Vorderingen	Zekerheidsoverdracht van -	Vrij
Waardepapieren	zie effecten
Wissels	accepteren voor cliënt van -	Vrij
	incasseren en overdragen van -	Vrij