Verordening van het Productschap Diervoeder van 11 april 2003 inzake een nieuwe erkenningsregeling GMP diervoedersector

De directie stelt haar kwaliteitsbeleid, inclusief HACCP, en haar betrokkenheid bij kwaliteit vast en legt het schriftelijk vast.

De directie levert het bewijs van haar betrokkenheid bij het realiseren van de kwaliteitsdoelstellingen. Zij doet dit in ieder geval

door:

• a)

  het belang om te voldoen aan weten regelgeving en de GMP-regeling kenbaar te maken binnen de organisatie;

• b)

  het kwaliteitsbeleid vast te stellen;

• c)

  een directieverklaring vast te stellen, die tenminste voldoet aan het model door het productschap vastgesteld;

• d)

  te zorgen dat relevante kwaliteitsdoelstellingen zijn vastgesteld;

• e)

  directiebeoordelingen uit te voeren; en de beschikbaarheid van middelen te bewerkstelligen.

De ondernemer is verplicht de onder c. bedoelde verklaring aan de certificatie-instelling te sturen.

Het kwaliteitsbeleid is gericht op productveiligheid en hygiëne van diervoeders en is afgestemd op de verwachtingen en behoeften van de afnemer. Er moet uit blijken dat de organisatie zich realiseert deel uit te maken van een voedselketen en passende maatregelen heeft genomen. De directie ziet toe op een correcte ontwikkeling, implementatie en onderhoud van het HACCP-systeem.

De reikwijdte en omvang van het HACCP- systeem moet worden aangegeven:

• per product;

• per proceslijn/-locatie;

• de plaats in de keten.

Het is in principe niet toegestaan een gedeelte van de voortbrenging van diervoeders op eenzelfde locatie van het HACCP-systeem uit te zonderen.

Verder sluit het kwaliteitsbeleid aan bij de afspraken die in het kader van ketenprogramma's zijn gemaakt. De directie bewerkstelligt dat dit beleid op alle niveaus van de organisatie wordt begrepen, geïmplementeerd en onderhouden.

De directie moet het kwaliteitssysteem minimaal één keer per jaar beoordelen op doeltreffendheid en of voldaan kan worden aan de eisen van deze norm. Registraties van dergelijke beoordelingen worden bijgehouden (zie 4.16).

De ondernemer moet een kwaliteitssysteem opzetten, schriftelijk vastleggen en onderhouden als middel om te bewerkstelligen dat producten of diensten aan de normen voor basiskwaliteit voldoen. De ondernemer stelt een kwaliteitshandboek op dat de eisen van deze norm dekt.

In dit kwaliteitshandboek wordt in het kader van HACCP de wijze aangegeven waarop de organisatie de veiligheid van diervoeders waarborgt, inclusief de procesbeheersingsplannen.

Het kwaliteitshandboek moet de procedures van het kwaliteitssysteem omvatten of ernaar verwijzen en de structuur van de documentatie, die in het kwaliteitssysteem is gebruikt, uiteen zetten.

De punten waarop wordt afgeweken van de voorschriften van de GMP-standaard zijn genoemd.

• a)

  De ondernemer heeft schriftelijk vastgelegde procedures die overeenstemmen met de eisen van de GMP-standaarden. Alle kritische punten in volgorde van het productieproces, die invloed hebben op de basiskwaliteit van het eindproduct of de dienst, inclusief veiligheid voor mens dier en milieu, zijn geïdentificeerd en vastgelegd.

• b)

  Het kwaliteitssysteem en zijn schriftelijk vastgelegde procedures met taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor het personeel zijn op doeltreffende wijze geïmplementeerd. Dit geldt ook voor tijdelijk personeel.

De procedures, die deel uitmaken van het kwaliteitssysteem, zijn afgestemd op de ingewikkeldheid van het werk en het niveau van het betrokken personeel.

Indien is afgeweken van de GMP-standaard, wordt aantoonbaar gemaakt dat door andere maatregelen de basiskwaliteit op minimaal gelijkwaardige wijze wordt gewaarborgd. In ieder geval kan niet worden afgeweken van de wettelijke voorschriften en de in het kader van de GMP- regeling vastgelegde normen.

In het bedrijf is een persoon aangewezen, die verantwoordelijk is voor de actualiteit, het beheer en de verspreiding het handboek.

Het bedrijf legt een kwaliteitsbeheersingsplan vast. In dit plan is schriftelijk vastgelegd hoe de kritische punten, in volgorde van het voortbrengingsproces, worden beheerst. Alle relevante controles en inspecties zijn hierin vastgelegd.

Bij het opstellen van het kwaliteitsbeheersingsplan is aandacht besteed aan:

• a)

  de verwijzing naar procedures en instructies voor bemonstering van producten, monsterbehandeling, inspecties en keuringen; b) frequentie van keuringen, bemonstering, inspecties en controles;

• c)

  verantwoordelijke personen die keuringen, bemonstering, inspecties en controles uitvoeren;

• d)

  uitrusting (keurings- en beproevingsmiddelen) en bekwaamheden, die nodig zijn om de basiskwaliteit te beheersen

• e)

  gestelde eisen voor keuring en controle.

Minimaal dient voldaan te worden aan de door het productschap gesteld eisen omtrent te controleren parameters en frequentie.

Het kwaliteitssysteem bevat minimaal de specificaties van af te leveren diervoeders, toevoegingen diergeneesmiddelen, voormengsels en/of voedermiddelen.

Per product of productgroep moet er een productbeschrijving zijn waaruit de gevoeligheid voor veiligheidsrisico's blijkt. De beschrijving met betrekking tot de veiligheid van het product, moet een reikwijdte hebben vanaf onder andere de toegepaste componenten waaruit het product wordt samengesteld (bijvoorbeeld voedermiddelen, toevoegingsmiddelen en voormengsels) waaruit het product wordt samengesteld tot en met de distributie.

In de productspecificaties dienen minimaal te zijn opgenomen:

• kenmerken van het product

• kenmerken voor het gebruik

De kenmerken van het product omvatten minimaal een beschrijving van:

• algemene gegevens (benaming, codering, etc.)',

• samenstelling (chemisch, fysisch, microbiologisch)

• gebruikte grond- en hulpstoffen

• normen (wet- en regelgeving; afspraken met afnemers) en toleranties,

• overige kenmerken (o.a. opslag, verpakking).

De kenmerken voor het gebruik omvatten minimaal een beschrijving van :

• opslag- en bewaarcondities,

• transport en aflevercondities,

• houdbaarheid

Uit overwegingen van doelmatigheid mag worden gekozen voor het formeren van productgroepen. Belangrijk hierbij is dat:

• specifieke verschillen tussen de afzonderlijke eindproducten kritisch worden bekeken;

• de productie- en bewaarcondities daadwerkelijk gelijkwaardig zijn;

• geen belangrijke aspecten m.b.t. productveiligheid worden vergeten

Bij levering van eindproducten aan een veehouder wordt aangegeven op welke wijze hij de geleverde producten dient op te slaan, zodat bederf, microbiologische besmetting e.d. wordt voorkomen. Tevens wordt hierbij aangegeven wat de houdbaarheidstermijn is onder de te onderscheiden opslagcondities bij de veehouder.

De ondernemer draagt er zorg voor dat zijn producten en/of diensten aantoonbaar voldoen aan de normen ingevolge de GMP-regeling (GMP14).

De ondernemer dient te beschikken over alle relevante, wettelijk vereiste vergunningen, registraties en certificaties ingevolge de nationale en communautaire diervoederwetgeving.

Indien het transport van producten over de weg wordt verzorgd door een extern ingeschakeld transportbedrijf, dient dit bedrijf aantoonbaar aan de voorwaarden van de aanvullende GMP- standaard transport te voldoen. Vereist is dat deze transporteur beschikt over een certificaat. Uitgezonderd van de (certificatie-)voorwaarden ingevolge de GMP-regeling zijn extern ingeschakelde bedrijven die uitsluitend voor verpakte producten worden ingezet.

Indien de ondernemer opdracht verstrekt tot transport per binnenvaart, zeevaart of railvervoer zijn hiervoor de voorwaarden van GMP08a (binnenvaart), GMP08b (zeevaart) en GMP08c (railvervoer) van kracht.

In afwijking van het voorgaande is de opdrachtgever van transport van oliën en vetten en afgeleide producten voor rechtstreekse verwerking in diervoeder, dat aantoonbaar plaats vindt onder FOSFA-contract en waarbij de EU-1 lijst van aanvaardbare voorgaande ladingen bindend wordt gehanteerd, uitgesloten van verplichte certificatie voor GMP08B.

Voor het aanvaarden van een opdracht / bestelling wordt beoordeeld of deze aan de voorwaarden, bedoeld in par. 4.3.1 kan voldoen.

De ondernemer treft maatregelen en legt deze vast, opdat de bestelde producten worden (af)geleverd op de afgesproken plaats / silo.

Ten behoeve van tracering worden registraties van opdrachten en bestellingen van afnemers bewaard (zie 4.16).

De ondernemer stelt een schriftelijk kwaliteitssysteem (GMP-handboek) op en legt dit vast om alle documenten en gegevens te beheren, die betrekking hebben op de van toepassing zijnde GMP-standaard.

Wijzigingen in de voor GMP relevante diervoederwetgeving' en/of GMP-regeling worden volgens een adequate werkwijze opgenomen in het kwaliteitssysteem.

Er is een procedure waarin de bevoegdheden zijn geregeld betreffende het goedkeuren en uitgeven van documenten en gegevens.

Voordat documenten en gegevens worden uitgegeven moeten deze door daartoe bevoegd personeel op geschiktheid zijn goedgekeurd.

Er is een procedure voor documentbeheer, die de geldende revisiestatus van documenten identificeert. Het doel hiervan is het gebruik van ongeldige en/of verouderde documenten te verhinderen. Dit kan een referentielijst zijn of een gelijkwaardig document.

Er is vastgelegd op welke wijze de actualisatie/beheersing van documenten voor dienstverleners, die van belang zijn voor de basiskwaliteit, is geregeld.

Elke pagina is voorzien van de datum van laatste wijziging.

Het beheer van het GMP-handboek moet bewerkstelligen dat:

• de bijbehorende uitgaven van de juiste documenten beschikbaar zijn op alle locaties waar werkzaamheden worden uitgevoerd die van belang zijn voor het realiseren van basiskwaliteit;

• ongeldige en/of verouderde documenten direct worden verwijderd van alle plaatsen waar ze zijn uitgegeven of worden gebruikt, of op een andere wijze verzekerd zijn tegen onbedoeld gebruik;

• elk verouderd document dat voor wettelijke doeleinden en/of het op peil houden van kennis wordt bewaard, op passende wijze is geïdentificeerd.

Er is een procedure voor het wijzigen, aanpassen, aanvullen of herzien van de inhoud van het GMP- handboek. Deze procedure sluit aan op het gestelde in paragraaf 4.5.2.

Waar uitvoerbaar wordt de aard van de wijziging in het document geïdentificeerd.

De ondernemer heeft schriftelijk vastgelegde procedures om te bewerkstelligen dat met ingekochte producten aan de gespecificeerde eisen bedoeld in paragraaf 4.3 (basiskwaliteit) kan worden voldaan.

De ondernemer heeft aantoonbare afspraken met leveranciers en dienstverleners betreffende waarborging van de basiskwaliteit.

Minimaal dient voldaan te worden aan de specifieke aanvullende beheersmaatregelen in de andere GMP-standaarden, indien en voor zover van toepassing.

De ondernemer beschikt over geactualiseerde lijsten van toeleveranciers van producten en diensten die voor de realisatie van basiskwaliteit van belang zijn.

De ondernemer evalueert minimaal jaarlijks de toeleveranciers van producten en diensten. De evaluatie heeft betrekking op hun vermogen om te voldoen aan de gemaakte afspraken en de geschiktheid van de geleverde producten voor het realiseren van basiskwaliteit in de af te leveren producten of diensten.

Er zijn minimaal lijsten van toeleveranciers van producten (bijvoorbeeld voedermiddelen, hulpstoffen, voormengsels, toevoegingmiddelen, diergeneesmiddelen, diervoeders) en diensten (graanfactor, op- en overslag, transport, etc.)

Van bovenstaande evaluaties van toeleveranciers zijn registraties aanwezig (zie paragraaf 4.16).

Het GMP-handboek bevat minimaal specificaties van de te ontvangen diervoeders, voedermiddelen, voormengsels, toevoeging- en diergeneesmiddelen, en overige hulpstoffen indien van toepassing. Voordat nieuwe voedermiddelen, hulpstoffen of producten worden aangekocht, worden specificaties opgesteld en vrijgegeven door bevoegde personen. Deze specificaties zijn opgesteld op basis van een uitgevoerde risicobeoordeling van de producten.

De ondernemer heeft een deugdelijke administratie waarin is opgenomen:

• a)

  de hoeveelheden en soorten ontvangen grond- en hulpstoffen, voedermiddelen, hulpstoffen, diervoeders en voormengsels per toeleverancier;

• b)

  de eventuele geleide documenten, garantieverklaringen, certificaten e.d. die partijen voedermiddelen, diervoeders of voormengsels begeleiden.

Indien diervoeders, voedermiddelen en andere grond- en hulpstoffen door derden (transporteurs en graanfactors) worden ontvangen, zijn de afspraken om de basiskwaliteit van de aangekochte producten overeenkomstig de GMP-regeling te borgen schriftelijk vastgelegd.

Het productie- en voortbrengingsproces is beschreven conform de reikwijdte van het systeem. Voor het beheersen van kritieke beheersingspunten zijn procedures en instructies opgesteld, voor het beheersen van de basiskwaliteit van de producten.

Er wordt minimaal voldaan aan de onder dit hoofdstuk beschreven punten, alsmede de aanvullende beheersmaatregelen in de andere bijlagen bij deze GMP-regeling indien van toepassing.

De ondernemer dient zodanige maatregelen vast te stellen en uit te voeren, dat een adequate bedrijfshygiëne wordt verzekerd. Bedrijfsreinigingsprogramma's dienen schriftelijk vastgelegd te zijn, waarbij methoden, frequentie) en tijdstippen zijn vermeld.

Productie- en opslagvoorschriften, die betrekking hebben op de kritische punten die van belang zijn om de vereiste microbiologische kwaliteit te realiseren, worden vastgesteld. Deze worden ter beschikking gesteld van het voor opslag van voedermiddelen en de productie van diervoeders verantwoordelijke personeel.

Alle protocollen, documenten, procedures en instructies in verband met de hygiënische productie van diervoeders dienen in het GMP-handboek te zijn opgenomen.

Per processtap moeten de van toepassing zijnde normen (streefwaarden) en toleranties (grenswaarden) worden vastgesteld en vastgelegd. Voor elk kritiek beheersingspunt (CCP) moeten de te meten en de te observeren parameters worden vastgesteld. Hieraan dienen de normen en toleranties te worden toegekend. Verder moet aangegeven zijn waaraan de waarden zijn ontleend en hoe de waarden zijn bepaald (gevalideerd).

Bij het vaststellen van deze streef- en grenswaarden moet worden voldaan aan relevante wet- of regelgeving. Deze waarden en/of uitkomsten van interne risico-beoordeling moeten worden beschouwd als (contractuele) verplichtingen. Er wordt daarvoor een passende werkwijze vastgesteld en bijgehouden met betrekking tot het beheer en de toepassing van de relevante normen en toleranties.

Alle benodigde inspecties en controles op de kritische punten in het voortbrengingsproces (vanaf grondstof tot eindproduct) en de vast te stellen registraties zijn in detail beschreven. Deze punten moeten worden gecontroleerd en geïnspecteerd, volgens de vastgelegde instructies.

Keuringen, controles en metingen worden uitgevoerd met behulp van geëigende methoden en apparatuur.

De wijze en frequentie van monstername en de uit te voeren analyses zijn gebaseerd op de risicobeoordelingen en worden vastgelegd, en zijn minimaal overeenkomstig de ingevolge de GMP- regeling vastgestelde voorwaarden en voorschriften m.b.t. monitoring.

Bij de in ontvangstname van producten vindt een ingangskeuring plaats.

Er vindt een verificatie plaats dat de te ontvangen producten voldoen aan de gestelde eisen, alsmede dat is voldaan aan de transporteisen.

Indien een te ontvangen partij van een product na keuring wordt geweigerd omdat niet voldaan wordt aan de normen ingevolge de GMP-regeling, stelt het bedrijf het productschap daarvan ingevolge de procedure als bedoeld in par. 4.14 onverwijld op de hoogte, zodat het productschap in staat is andere bedrijven en certificerende instellingen daarvan in kennis te stellen.

De ondernemer draagt er zorg voor dat:

• alle onderdelen van het voortbrengingsproces en/of de gebruikte voedermiddelen, moeten worden gecontroleerd en geïnspecteerd volgens vastgelegde instructies;

• daar waar voor bepaalde voedermiddelen en hulpstoffen eisen aanwezig zijn met betrekking tot toelaatbare opslagduur en/of condities zijn deze vastgelegd en worden deze bewaakt en gecontroleerd;

  • indien van toepassing het product vasthouden tot de vereiste keuring en beproevingen zijn uitgevoerd.

De ondernemer draagt er zorg voor dat periodiek inspecties worden uitgevoerd op:

• a)

  de hygiënische omstandigheden van de bedrijfsinrichting;

• b)

  de kritische punten in het productieproces/handeling;

• c)

  het functioneren van de in het productieproces aangebrachte meetapparatuur;

• d)

  het voldoen aan de door het bedrijf vastgestelde procescondities.

Producten mogen niet worden vrijgegeven voor aflevering tot alle activiteiten, die in het kwaliteitsbeheersingsplan zijn vastgelegd, naar tevredenheid zijn afgerond.

De resultaten van controles, metingen en inspecties worden vastgelegd in daarvoor ontwikkelde controle- en inspectieformulieren. Uit de registraties blijkt duidelijk wie de keuringen en beproevingen heeft uitgevoerd.

Indien monsters worden genomen, draagt de ondernemer zorg voor een adequate identificatie en bewaring van de monsters gedurende de passende periode.

Desgevraagd is hij gehouden om deze gegevens aan het productschap ter beschikking te stellen.

De ondernemer heeft schriftelijke procedures voor de beheersing, de kalibratie en het onderhoud van keurings-, meet- en beproevingsmiddelen die worden gebruikt om basiskwaliteit aantoonbaar te maken. Keurings-, meet- en beproevingsmiddelen worden gebruikt op een wijze die bewerkstelligt dat de vereiste meetcapaciteit is afgestemd op de meetonzekerheid.

De analyses met betrekking tot basiskwaliteit worden uitgevoerd door een ingevolge de GMP- regeling gecertificeerd laboratorium.

De ondernemer heeft vastgelegd welke laboratoria de voor de GMP-regeling relevante bepalingen uitvoeren.

De ondernemer draagt er zorg voor dat:

• alle keurings-, meet- en beproevingsmiddelen die van invloed zijn op de basiskwaliteit, geregistreerd zijn;

• de methoden en apparaten voor controle en metingen met passende en vastgelegde frequenties volgens vastgelegde procedures worden gekalibreerd;

• de criteria waaraan de te kalibreren keurings-, meet of beproevingsmiddelen voldoen, vastgelegd zijn;

• de inspecties worden uitgevoerd met gestandaardiseerde checklijsten (zie ook 4.16);

• van de voor de controles te gebruiken meetmethoden beschrijvingen (eventueel met een verwijzing naar relevante literatuurplaatsen of regelingen) aanwezig zijn;

• alle weegschalen, die gebruikt worden voor de dosering van voedermiddelen en ingrediënten voor diervoeder, minimaal éénmaal per jaar gekalibreerd worden. Weegapparatuur die gebruikt wordt voor het wegen / doseren van voormengsels, toevoeging- en diergeneesmiddelen dienen minimaal tweemaal per jaar gekalibreerd te worden volgens een door het bedrijf zelf vastgestelde methode die voldoende adequaat is om de doelstellingen van de GMP-regeling te bereiken.

De ondernemer heeft een schriftelijke procedure vastgelegd hoe omgegaan dient te worden met producten en/of diensten die niet voldoen aan de eisen in relatie met de basiskwaliteit, of door welke niet voldaan wordt aan de gestelde normen en eisen. Deze beheersing moet voorzien in identificatie, documentatie, evaluatie, scheiding (indien praktisch uitvoerbaar), afhandeling van producten met afwijkingen en in het op de hoogte stellen van de betrokkenen, zowel intern als extern.

De verantwoordelijkheid voor de beoordeling en de bevoegdheid voor de afhandeling van producten met afwijkingen moeten worden gedefinieerd.

Producten met afwijkingen moeten volgens (schriftelijk) vastgelegde procedures worden beoordeeld. Ze mogen:

• a)

  worden herbewerkt om aan de gespecificeerde eisen te voldoen;

• b)

  opnieuw voor alternatieve toepassingen worden geclassificeerd; of

• c)

  worden afgekeurd of vernietigd.

Indien producten niet meer geschikt zijn als diervoeder(middel) dienen zij afgevoerd te worden naar een bestemming die in overeenstemming is met de bepalingen in de van toepassing zijnde wetgeving.

De ondernemer is verplicht om onverwijld, indien een product is afgeleverd, dat niet voldoet aan de wettelijke voorwaarden m.b.t. veiligheid, deugdelijke handelskwaliteit (als bedoeld in artikel 2 van de Verordening PDV certificatie GMP diervoedersector 2003; GMP00) of de essentiële voorwaarden van de GMP-regeling, de volgende acties te ondernemen:

• informeren van de klant,

• (laten) blokkeren van het product,

• terughalen van het product en zorg dragen dat het product buiten de diervoeder- en veehouderijsector blijft

tenzij de ondernemer ten genoegen van de certificatie-instelling kan aantonen dat de tekortkoming zonder nadelige gevolgen is voor de gezondheid van dier en mens en waarbij de wettelijke normen niet worden overschreden.

De ondernemer stelt daartoe een protocol en een procedure vast.

Tenminste dient voldaan te worden aan de door het bestuur van het productschap gestelde eisen aan het protocol en de procedure voor het terughalen van producten.

De ondernemer heeft schriftelijk procedures vastgesteld en houdt deze bij voor corrigerende en preventieve maatregelen. De corrigerende en preventieve maatregelen zijn erop gericht te voldoen aan basiskwaliteit en de genoemde normen in paragraaf 4.3.

De ondernemer moet elke wijziging in de (schriftelijk) vastgelegde procedures die voortkomt uit corrigerende en preventieve maatregelen, implementeren en registreren.

De procedures voor corrigerende maatregelen houden in:

• a)

  een doeltreffende behandeling van klachten en afwijkingen;

• b)

  onderzoek naar de oorzaak van afwijkingen;

• c)

  het bepalen van de corrigerende maatregelen;

• d)

  een controle op het functioneren van de corrigerende maatregel.

De procedures voor preventieve maatregelen houden in:

• het signaleren van potentiële oorzaken van afwijkingen, deze te analyseren en weg te nemen;

• het vaststellen van de stappen die nodig zijn voor het aanpakken van enig probleem dat preventieve maatregelen vereist;

• het bepalen van preventieve maatregelen;

• en controle of het gewenste resultaat wordt bereikt.

De ondernemer heeft een procedure voor het (vroeg)tijdig signaleren en behandelen van signalen, die er op duiden dat de veiligheid van een product niet in overeenstemming is met de wettelijke dan wel in de GMP-regeling vastgelegde normen, en die tot schade kan leiden voor afnemers in de keten. Op grond hiervan worden signalen beoordeeld, en desgewenst worden beheersmaatregelen genomen ter voorkoming of beheersing van het gesignaleerde gevaar. Dit laat onverlet dat er een meldingsplicht geldt voor overschrijding van wettelijk vastgestelde normen.

Indien het een potentieel gevaar is, dat niet door de betreffende onderneming beheerst kan worden en anderen (ook) kan schaden, is de ondernemer verplicht het productschap te informeren. Daarbij dient het door het bestuur van het productschap vastgestelde early warning protocol in acht te worden genomen.

De ondernemer heeft schriftelijk vastgelegde procedures en houdt deze bij voor behandeling, opslag, verpakking, conservering en aflevering van producten.

De wettelijke vermeldingen zijn duidelijk aangegeven op de verpakking of de begeleidende documenten.

De ondernemer moet in methoden van behandeling van het product voorzien die beschadiging of achteruitgang voorkomen.

Vermengen van verschillende producten (dus niet van partijen van hetzelfde product of producten die uit éénzelfde productieprocesgang¹b.v. maïsglutenvoermeel, of bietenpulp met melasse, producten uit een geïntegreerd raffinageproces komen) mag uitsluitend indien de betreffende ondernemer over een certificatie ingevolge de GMP-regeling voor de productie en handel van mengvoeders beschikt en de productspecificatie is opgenomen.

In afwachting van aflevering worden eindproducten opgeslagen in aangewezen opslagsilo's of opslagruimtes. Beschadiging of achteruitgang dient voorkomen te worden. Ter voorkoming van kruisbesmetting of onbedoelde vermenging in silo's en opslagruimtes, is de vrijgave van silo's eenduidig vastgelegd.

Om achteruitgang te ontdekken moet de toestand van producten die in voorraad zijn met geschikte tussenpozen worden beoordeeld.

De aflevering van buikproducten vindt plaats in droge schone transportmiddelen, zodat af te leveren partijen niet besmet raken. Als producten in zakgoed of anderszins verpakt worden afgeleverd, is de verpakking afgestemd op het beheersen van de normen voor basiskwaliteit.

De ondernemer heeft geschikte methoden voor conservering en scheiding van producten. Zie ook 4.15.3

Indien producten worden afgeleverd zijn de volgende maatregelen getroffen voor bescherming van de basiskwaliteit:

• De transportvolgorde van producten is traceerbaar gedurende de vereiste bewaartermijn (zie 4.16);

• De ondernemer dient bij de transportopdracht informatie m.b.t. de productcategorieën, incl. GMP- standaarden in het kader van transport te verstrekken zoals in de GMP-regeling is vastgesteld;

• De ondernemer verifieert voor belading van het transportmiddel waar dit technisch en/of organisatorisch mogelijk is of de laadruimte schoon is, vrij van ladingsrestanten en van geur van voorgaande ladingen. Waar het in redelijkheid niet mogelijk is om de controle routinematig uit te voeren wordt steekproefsgewijs voor belading controle uitgeoefend op deze reinheidseis. Van deze verificaties worden registraties bijgehouden.

Wanneer de afnemer opdrachtgever is van het transport en de laadruimte voldoet niet aan bovengenoemde reinheidseis, legt de ondernemer dit ter beoordeling voor aan de afnemer, alvorens hij de belading laat starten. Van het oordeel van de afnemer wordt een registratie bijgehouden.

Bij franco leveringen treft de ondernemer maatregelen en legt deze vast die de zekerheid bieden dat de bestelde producten bij de betrokken afnemer worden afgeleverd, op de juiste opslagplaats/in de juiste silo.

Vochtrijke producten (m.u.v. technologische hulpstoffen) afkomstig van levensmiddelenbedrijven, fermentatiebedrijven en farmaceutische bedrijven die ingevolge de GMP-regeling gecertificeerd zijn, mogen slechts worden afgeleverd, indien deze producten rechtstreeks van een productiebedrijf naar een veehouderijbedrijf of naar een GMP - gecertificeerde mengvoederfabrikant worden getransporteerd. Onder rechtstreeks transport wordt ook verstaan collecterende tussenopslag van leveranties van hetzelfde oorspronkelijke productiebedrijf van hetzelfde product in silo's, tanks e.d. die door de ondernemer zelf worden beheerd. Vermenging tijdens tussenopslag of transport van verschillende (soorten) vochtrijke producten onderling of van hetzelfde vochtrijke product, afkomstig van verschillende productiebedrijven, is niet toegestaan, tenzij voldaan wordt aan het gestelde in 4.15.2.

De ondernemer moet de behoefte aan statistische technieken identificeren die voor het vaststellen, beheersen en verifiëren van basiskwaliteit vereist zijn, voor zover deze niet in deze standaard genoemd zijn.

De ondernemer moet (schriftelijk) vastgelegde procedures vaststellen en bijhouden voor het implementeren en beheersen van de toepassing van de in 4.20.1 geïdentificeerde statistische technieken.

Het maximaal aanvaardbare verschil tussen gedeclareerd en geanalyseerd gehalte van toevoegings- en diergeneesmiddelen is vastgelegd. Deze dient minimaal aan de wettelijk vastgestelde tolerantie te voldoen.

Doel is dat een zodanig systeem wordt gehanteerd, dat aantoonbaar wordt voldaan aan de wettelijke eisen en de normen in de GMP-regeling en dat de handeling van mengvoeders op hygiënische wijze plaatsvindt, waardoor de microbiologische kwaliteit wordt beheerst.

Indien de ondernemer de mengvoeders niet zelf produceert, dienen deze betrokken te worden bij GMP-gecertificeerde bedrijven.

De ondernemer koopt uitsluitend voedermiddelen van leveranciers die gecertificeerd zijn, waarbij aantoonbaar op het moment van levering minimaal aan het volgende wordt voldaan:

• 1.

  De leverancier is een GMP-gecertificeerde handelaar in of producent van voedermiddelen (GMP04/GMP05).

• 2.

  De leverancier, zijnde een akkerbouwer, is een GMP-gecertificeerde teler ingevolge de GMP-standaard teelt van voedermiddelen (GMP-11), of volgens een daarmee door het productschapuitwisselbaar verklaarde kwaliteitsstandaard¹Let op: Deze bepaling geldt vanaf 1 januari 2005. Tot die tijd kan van een teler worden afgenomen mits met hem een overeekomst is afgesloten..

• 3.

  Indien de ondernemer van een leverancier in het buitenland afneemt die niet aan het voorgaande voldoet, dient de ondernemer te voldoen aan de aanvullende voorwaarden voor de GMP-standaard voor de handelaren van voedermiddelen GMP05).

Voedermiddelen²B.v. granen, maar ook snijmaïs, voederbieten en andere ruwvoeders. die niet in eigen locatie worden op- en overgeslagen, zijn op- en overgeslagen bij GMP-gecertificeerde op- en overslagbedrijven.

Voormengsels met toevoegingmiddelen worden betrokken van een GMP-gecertificeerde voormengselleverancier.

Toevoegingsmiddelen, die rechtstreeks kunnen worden verwerkt in mengvoeders dienen door een GMP-gecertificeerde leverancier van toevoegingsmiddelen te worden geleverd³Dit geldt vanaf 1-9-2003.

Diergeneesmiddelen die rechtstreeks kunnen worden verwerkt in mengvoeders in een dosering van minimaal 0,5 dan wel 2 kg per 1000 kg of meer, en rechtstreeks worden geleverd door de leverancier van diergeneesmiddelen behoeven niet door een GMP-gecertificeerde leverancier te worden geleverd⁴Hierop is de wetgeving voor diergeneesmiddelen en gemedicineerde voeders van toepassing..

Indien voedermiddelen worden aangekocht die maximumnormen voor ongewenste stoffen en producten voor enkelvoudige vervoedering als bedoeld in Richtlijn 1999/29/EG inzake ongewenste stoffen en producten in diervoeding overschrijden, dan dient in aanvulling op de wettelijke voorschriften inzicht bij de mengvoederbereider aanwezig te zijn in het betreffende gehalte d.m.v. een controleprogramma, waarbij met betrekking tot de fysieke controle rekening kan worden gehouden met de informatie van de PDV-databank ongewenste stoffen en producten of een eigen databank.

Er dienen microbiologische criteria voor voedermiddelen vastgelegd te zijn, afhankelijk van het al dan niet ondergaan van een behandeling van voedermiddelen en/of diervoeder.

Wanneer mengvoeders worden geproduceerd waarbij geen behandeling om salmonella te reduceren wordt toegepast, dient de onder- nemer;

• a.

  uitsluitend voedermiddelen aan te kopen en te ontvangen van leveranciers die een zodanig kwaliteitssysteem hebben dat de

  microbiologische kwaliteit van de voedermiddelen is gewaarborgd en/of;

• b.

  inzicht te hebben in de microbiologische kwaliteit van voedermiddelen af te leiden uit bedrijfsinterne dan wel -externe databestanden en/of;

• c.

  (kritische) voedermiddelen te bemonsteren en bij het constateren van salmonella actie te ondernemen. Voor deze actie dient een procedure te zijn vastgesteld.

Bij de verwerking van voormengsels in meng- voeders dient zodanig te worden gewerkt dat de juiste toevoeging- en diergeneesmiddelen, in de juiste dosering, uniform, met een acceptabel niveau van versleping, in het juiste mengvoeder worden verwerkt.

Installaties voor de bereiding van mengvoeders dienen zo te zijn ontworpen en te functioneren dat:

• a.

  een uniforme verdeling van de bestand- delen in het mengsel wordt verkregen binnen de door het productschap vastgestelde criteria;

• b.

  na de menger de bestanddelen uniform in het mengsel verdeeld blijven totdat het mengvoeder wordt afgeleverd;

• c.

  onacceptabele versleping van toevoeging- en diergeneesmiddelen wordt voorkomen.

Indien in een installatie toevoegingmiddelen en diergeneesmiddelen worden verwerkt, dient bekend te zijn welke mate van versleping optreedt. Dit dient getoetst te zijn met behulp van een door het productschap vastgestelde toetsingsprocedure.

Voormengsels dienen zodanig opgeslagen te zijn dat zij gemakkelijk geïdentificeerd kunnen worden en verwarring met andere voormengsels, toevoegingmiddelen, diergeneesmiddelen, en/of diervoeders uitgesloten wordt, en de uiterste verwerkingsdatum goed nageleefd kan worden.

In de opslagruimte dient een apart deel aanwezig te zijn voor de opslag van voormengsels.

Ingeval gebruik wordt gemaakt van doseersilo's voor voormengsels, dient bij het vullen van deze silo's:

• a.

  een adequaat vergrendelingsysteem te worden toegepast en;

• b.

  een adequate innamenvolgorde van voormengsels te worden vastgelegd, indien gebruik wordt gemaakt van gemeenschappelijke transportwegen.

Hiervoor dient een procedure te zijn vastgelegd.

Afhankelijk van de mate van de versleping van de installatie, dient het verwerken van bepaalde toevoeging- en diergeneesmiddelen te worden aangepast (evt. niet gebruiken), zodanig dat nog wordt voldaan aan hetgeen voor de individuele middelen in de lijst met gekende toevoeging- en diergeneesmiddelen (GMP21) is aangegeven.

In de productspecificaties dient de dosering van de te onderscheiden voormengsels met toevoeging- dan wel diergeneesmiddelen te zijn vastgelegd.

Voormengsels dienen aan de hoofdstroom van het mengvoeder te worden toegevoegd, zo dicht mogelijk bij of in de menger, maar na de hamermolen/het maalproces.

Bij toevoeging van het voormengsel aan het diervoeder dient een zodanig systeem van vergrendeling of signalering toegepast te worden, dat gewaarborgd is dat het bedoelde voormengsel in het bestemde mengvoeder terechtkomt, alsmede in de juiste hoeveelheid. Hiervoor dient een procedure te zijn vastgelegd.

Het transport van voormengsels van oorspronkelijke verpakking dan wel opslagsilo

naar de weeg- en doseerapparatuur moet zodanig zijn dat de transportweg per voormengsel zoveel mogelijk is afgestemd op de te transporteren hoeveelheid.

De productievolgorde van mengvoeders met voor-mengsels dient zodanig te zijn, dat wordt voldaan aan de normen zoals aangegeven in de lijst met gekende toevoeging- en diergeneesmiddelen (GMP21).

De productievolgorde dient vastgelegd te zijn in voorschriften zodanig dat bij het aanbieden van de mengvoederreceptuur aan de productie de productievolgorde in acht wordt genomen.

De gerealiseerde productievolgorde dient geadministreerd en gearchiveerd te worden.

De voormengsels dienen met daartoe geëigende weegapparatuur te worden gewogen. In alle gevallen moet de weegapparatuur makkelijk schoon te maken zijn.

De weegapparatuur dient wat betreft het weeg- vermogen afgestemd te zijn op de hoeveel- heden af te wegen product.

Van de weegapparatuur dient duidelijk te zijn aangegeven en vastgelegd:

• a.

  de minimaal en maximaal toegelaten belasting van het weegapparaat;

• b.

  de nauwkeurigheid van het weegapparaat.

Transport vanaf weegapparatuur naar menger: Er dient een zodanige beveiliging aangebracht te zijn, dat men er zeker van is dat al het afgewogen voormengsel inderdaad in het daar- voor bestemde diervoeder terecht is gekomen.

Het mengen van voormengsel in mengvoeder dient zo te geschieden, dat een uniforme ver- deling van de betreffende toevoeging- dan wel diergeneesmiddelen wordt verkregen binnen de door het productschap vastgestelde criteria.

Zowel de vullingsgraad van de menger, als de mengtijd dienen tussen vastgelegde minimum en maximum (volume)waarden te liggen, die afhankelijk zijn van het type menger. De mengtijd gaat pas in nadat alle voedermiddelen inclusief voormengsels in de menger zijn gestort.

Voor het mengen van voormengsels in mengvoeders dient gebruik gemaakt te worden van mengapparaten die zo zijn geconstrueerd, dat versleping lager is dan het maximum acceptabel niveau.

Voor mengers dient er een onderhouds-, controle- of inspectieschema vastgelegd te zijn, waarin frequentie en aard van de controles zijn opgenomen, bijvoorbeeld controle op slijtage, aankoeken, hoeveelheid achtergebleven materiaal, enz.

Transportsystemen voor meel dienen deugdelijk geaard te zijn om elektrostatische oplading van deeltjes te voorkomen.

Het gehele transportsysteem dient in verband met afzetting van product goed toegankelijk te zijn om te kunnen worden gereinigd. Er dient een protocol voor reiniging van het gehele transportsysteem vastgelegd en uitgevoerd te worden.

Voor transportsystemen dient er een inspectie- en onderhoudsschema vastgelegd te zijn, waar- in frequentie en aard van de inspectie- en onderhoudsbeurten vermeld en de bevindingen c.q. het verrichte onderhoud en de reparaties vastgelegd zijn.

Bij het pelleteren van mengvoeders dienen de condities afgestemd te worden op de stabiliteit van de verwerkte toevoeging- en diergeneesmiddelen, conform de verwerkingsadviezen zoals die door de leverancier van voormengsels zijn verstrekt. Deze condities dienen echter niet in strijd te zijn met de voorwaarden betreffende hygiënisch produceren.

Het omgaan met klopmeel afkomstig uit filters van pneumatische systemen van de installatie dient punt van aandacht te zijn voor de mengvoederbereider. Indien relevant dient een procedure te zijn vastgelegd op welke wijze hiermee omgegaan wordt om versleping van

toevoeging- en diergeneesmiddelen tegen te gaan.

De productie van mengvoeder dient zo te zijn ingericht dat retourstromen zoveel mogelijk worden beperkt. Het betreft hier zowel interne retourstromen (in de fabriek ontstaan), als externe retourstromen (retour geleverde mengvoeders).

(Interne) retourstromen dienen te worden terug- gevoerd in de charge of run waaruit ze afkomstig zijn. Als dit niet mogelijk is, dient vastgelegd te zijn in welke silo(cellen) (interne als ook externe) retourstromen van gekenmerkte diervoeders opgeslagen dienen te worden.

In een procedurevoorschrift dient vastgelegd te zijn welke retourproducten in welke voedersamenstellingen mogen worden opgenomen, alsmede in welk percentage zulks ten hoogste mag geschieden. Dit dient in ieder geval niet strijdig te zijn met de voorwaarden in de lijst met gekende toevoeging- en diergeneesmiddelen (GMP21).

Van externe retourstromen dient de kwaliteit bekend te zijn. Men dient zich er van te vergewissen of dat dan niet vermenging of kruiscontaminatie op het externe bedrijf heeft plaatsgevonden. Voor het terughalen van mengvoeders dient een procedure te zijn vastgelegd.

Uit de dagelijks bij te houden administratie dient afgeleid te kunnen worden welke hoeveelheden retourproduct is verwerkt en in welke partijen (per voedersoort) dat is geschiedt.

Indien voedermiddelen worden verwerkt, die het gehalte aan ongewenste stoffen en producten zoals vermeld in Richtlijn 1999/29/EG inzake ongewenste stoffen en producten in diervoeding overschrijden, moet aantoonbaar zijn op welke wijze wordt geborgd dat de norm voor diervoeders in het te produceren mengvoeder niet wordt overschreden.

De mengvoederbereider dient van de ontvangen partij voormengsel/toevoegingmiddel vastgelegd te hebben:

• a.

  de naam van de fabrikant/leverancier;

• b.

  de generieke naam van het toevoeging- of diergeneesmiddel in het voormengsel;

• c.

  het charge- of referentienummer zoals toegekend door de fabrikant/leverancier;

• d.

  het (de) door de fabrikant/leverancier gegarandeerde gemiddelde gehalte(n) van de werkzame stof(fen) in het voormengsel;

• e.

  de (aanvullende) gebruiksaanwijzingen;

• f.

  datum van ontvangst;

• g.

  houdbaarheidstermijn.

De ondernemer dient periodiek controles door middel van microbiologisch onderzoek dan wel onderzoek naar parameters omtrent de microbiologische kwaliteit uit te voeren in de voedermiddelen (bij ontvangst of aankoop) en mengvoeders volgens een door hem zelf vastgestelde frequentie, die tenminste in overeenstemming zijn met de in de GMP- regeling vastgestelde minimum frequentie.

Indien het diervoeder geen salmonella reducerende behandeling in het productieproces ondergaat, dient het controleprogramma zodanig te zijn, dat de ondernemer inzicht heeft in de microbiologische kwaliteit van de voedermiddelen, en dat aantoonbaar de bedrijfshygiëne beheerst en de hygiënedoelstelling gerealiseerd wordt.

De ondernemer draagt zorg dat van iedere partij of, in geval van continu-productie, van elk bepaald productiegedeelte voldoende monsters worden genomen, die, met het oog op traceerbaarheid moeten worden bewaard.

Als een partij voedermiddelen niet voldoet aan de door de ondernemer gestelde microbiologische criteria, dan wordt deze partij uitsluitend in het bedrijf tot diervoeder verwerkt indien het realiseren van de doelstelling van de GMP-regeling door zonodig aangepaste behandeling haalbaar blijft. Hiervoor dient een bedrijfsinterne procedure opgesteld te zijn.

Wanneer adequate behandeling niet mogelijk is dient de betreffende partij voedermiddelen in een door het productschap gecertificeerd decontaminatiebedrijf gedecontamineerd te worden.

Opslagruimten waarin zich besmette partijen hebben bevonden dienen zodanig gereinigd te worden dat geen herbesmetting van volgende partijen kan plaatsvinden. Hiervoor dient een procedure vastgelegd te zijn, alsmede dienen het aanwezig zijn van besmette ruimten en de reiniging daarvan te worden geregistreerd.

Indien een thermische behandeling wordt ingezet om de hygiëne te beheersen dient bij een overschrijding van de actiegrens door het bedrijf actie te worden ondernomen om de oorzaak op te sporen en te werken aan bijstelling van het productieproces.

Bij een andere behandeling dan een thermische, dient bij het constateren van salmonella in eindproduct dient door het bedrijf actie te worden ondernomen om de oorzaak op te sporen en te werken aan bijstelling van het productieproces.

Bij het constateren van salmonella in voedermiddelen of eindproduct dient door het bedrijf actie te worden ondernomen om de oorzaak op te sporen. Op grond hiervan dienen voorts maatregelen te worden genomen. De genomen actie dient t.b.v. verificatie te worden vastgelegd.

Als de microbiologische kwaliteit van een voedermiddel niet voldoet aan de door het bedrijf dan wel in deze standaard hieraan gestelde beoordelingscriteria, dient de oorzaak te worden opgespoord en dient actie te worden ondernomen om de oorzaak weg te nemen. Hiervoor dient een procedure te zijn vastgelegd. Van de actie dient zodanig aantekening en archivering plaats te vinden dat verificatie achteraf mogelijk is.

Indien een thermische behandeling wordt toegepast en het aantal Enterobacteriaceae van diervoeder per 1 gram meer is dan 1000 dient duidelijk te zijn welke actie door de ondernemer is genomen om de oorzaak hiervan op te sporen en welke actie is genomen om bedrijfsinrichting dan wel bedrijfsvoering aan te passen.

De productinformatie en -begeleiding dient hierbij zodanig te zijn dat het volgende in acht genomen kan worden door de veehouder:

• a.

  eventuele wachttermijnen;

• b.

  de toedieningsvoorschriften aan de dieren;

• c.

  specifieke opslag- en gebruikscondities voortvloeiend uit de eigenschappen van de verwerkte toevoeging- of diergeneesmiddelen.

Mengvoeders waarvan de houdbaarheidstermijn reeds voor een belangrijk deel is verstreken, dienen slechts afgeleverd te worden indien, al dan niet na overleg met de betreffende afnemer, de zekerheid bestaat dat het mengvoeder voor het verstrijken van de houdbaarheidstermijn wordt vervoederd.

De veehouder is zelf verantwoordelijk op welke wijze opslag en vervoedering op het veehouderijbedrijf plaatsvindt.

De veehouder is zelf verantwoordelijk voor het handhaven van de hygiënische kwaliteit van het voer op het veehouderijbedrijf na aflevering van het voer. Ten behoeve hiervan wordt aan de veehouder een zodanige productinformatie en begeleiding gegeven dat de veehouder de hygiënische kwaliteit van het diervoeder kan handhaven. In het bijzonder wordt aandacht gegeven aan de opslagvoorzieningen en -condities.

De ondernemer heeft het maximaal aanvaardbare verschil tussen gedeclareerd en geanalyseerd gehalte van toevoeging- en diergeneesmiddelen vastgelegd. Deze dienen minimaal aan de wettelijk vastgestelde toleranties te voldoen.

Indien voormengsels niet zelf worden geproduceerd, dienen deze betrokken te worden bij GMP03-gecertificeerde bedrijven.

Onder staande bepalingen gelden voor de aankoop van

• ●

  grond- en hulpstoffen uit de agro- industrie, die de ondernemer gebruikt voor de productie van voormengsels,

• ●

  toevoegingsmiddelen die specifiek bedoeld zijn voor gebruik in diervoeder

De ondernemer koopt de hiervoor genoemde producten uitsluitend van leveranciers die gecertificeerd zijn, waarbij aantoonbaar op het moment van levering minimaal aan het volgende wordt voldaan:

• 1.

  De leverancier is GMP04/05-gecertificeerd (bij levering van grond- en hulpstoffen uit de agro-industrie) resp. GMP09-gecertificeerd (bij levering van toevoegingsmiddelen).

• 2.

  De leverancier van de grond- en hulpstoffen, zijnde een akkerbouwer, is een GMP-gecertificeerde teler ingevolge de GMP-standaard teelt van voedermiddelen (GMP11), of volgens een daarmee door het productschap uitwisselbaar verklaarde kwaliteitsstandaard.

• 3.

  Indien de ondernemer de grond- en hulpstoffen van een leverancier in het buitenland afneemt die niet aan het voorgaande voldoet, dient de ondernemer te voldoen aan de aanvullende voorwaarden voor de GMP-standaard voor de handelaren van voedermiddelen GMP05).

Onder staande bepalingen gelden voor de aankoop van

• ●

  grond- en hulpstoffen uit andere dan de agro-industrie, die de ondernemer gebruikt voor de productie van voormengsels.

• ●

  toevoegingsmiddelen die niet specifiek bedoeld zijn voor gebruik in diervoeder

Voorafgaand aan de aankoop voert de ondernemer zelf een op HACCP-principes gebaseerde risicobeoordeling van de bedoelde producten uit. Op basis van deze risicobeoordeling én de kwaliteitsborging, die de leverancier van het product toepast, maakt de ondernemer een leveranciersselectie en stemt hij zijn ingangscontrole daarop af.

Indien de normen voor grond- en hulpstoffen ingevolge de GMP-regeling wijzigen, gelden deze voor alle nieuwe aankopen op het moment van de inwerkingtreding ervan. Voor lopende contracten geldt (met uitzondering van de wettelijke eisen) een uitzondering, onder voorwaarde dat deze ten genoegen van het productschap en onverwijld en ten allen tijde kunnen worden getoond en waarbij de maximale looptijd van 8 maanden niet wordt overschreden.

Bij de verwerking van toevoeging- en diergeneesmiddelen in voormengsels dient zodanig te worden gewerkt dat de juiste toevoeging- en diergeneesmiddelen, in de juiste dosering, uniform, met een acceptabel niveau van versleping, in het juiste voormengsel worden verwerkt.

Installaties voor de bereiding van voormengsels dienen zo te zijn ontworpen en te functioneren dat:

• a.

  een uniforme verdeling van de bestanddelen in het mengsel wordt verkregen binnen de door het productschap vastgestelde criteria;

• b.

  na de menger de bestanddelen uniform in het mengsel verdeeld blijven totdat het voormengsel wordt afgeleverd;

• c.

  onacceptabele versleping van toevoeging- en diergeneesmiddelen wordt voorkomen.

Indien in een installatie toevoegingmiddelen en diergeneesmiddelen worden verwerkt dient bekend te zijn welke mate van versleping optreedt. Dit dient getoetst te zijn met behulp van een door het productschap vastgestelde toetsingsprocedure.

Voormengsels dienen zodanig opgeslagen te zijn dat zij gemakkelijk geïdentificeerd kunnen worden en verwarring met andere voormengsels, toevoegingsmiddelen, diergeneesmiddelen, en/of diervoeders uitgesloten wordt en de tijdige aflevering i.v.m. de uiterste verwerkingsdatum gerealiseerd kan worden.

In de opslagruimte dient een apart deel aanwezig te zijn voor de opslag van toevoeging- en diergeneesmiddelen.

Producten die niet in eigen locatie worden op- en overgeslagen, zijn op- en overgeslagen bij GMP-gecertificeerde op- en overslagbedrijven.

Indien op- en overslag niet in een GMP- gecertificeerde bedrijfseenheid plaatsvindt, dient de ondernemer zelf maatregelen vast te leggen en uit te voeren, die gelijkwaardige waarborgen omtrent de kwaliteit van voedermiddelen jegens zijn afnemers bieden.

Afhankelijk van de mate van de versleping van de installatie dient het verwerken van toevoeging- en diergeneesmiddelen te worden aangepast (evt. niet gebruiken), zodanig dat nog wordt voldaan aan hetgeen voor de individuele middelen in de lijst met gekende toevoeging- en diergeneesmiddelen is aangegeven.

In de productspecificaties dient de dosering van de te onderscheiden toevoeging- dan wel dier- geneesmiddelen te zijn vastgelegd.

Het transport van toevoeging- en diergeneesmiddelen van oorspronkelijke verpakking of op- slagsilo naar de weeg- en doseerapparatuur moet plaatsvinden met geëigende transportmiddelen. Ingeval gebruik wordt gemaakt van doseersilo's voor toe-voegingmiddelen, dient bij het vullen van deze silo's;

• een adequaat doseer- en vergrendelingssysteem te worden toegepast en;

• een transportvolgorde van toevoeging- en/of diergeneesmiddelen te worden vast- gelegd, indien gebruik wordt gemaakt van gemeenschappelijke transportwegen.

Hiervoor dient een procedure te zijn vastgelegd.

Bij toevoeging van het toevoeging- en diergeneesmiddelen aan het voormengsel dient een zodanig systeem van vergrendeling of signalering toegepast te worden, dat gewaarborgd is dat het bedoelde toevoeging- of diergeneesmiddel in het bestemde voormengsel terechtkomt, alsmede in de juiste hoeveelheid. Hiervoor dient een procedure te zijn vastgelegd.

De productievolgorde van voormengsels dient zodanig te zijn dat wordt voldaan aan de nor- men zoals aangegeven in de lijst met gekende toevoeging- en diergeneesmiddelen.

De productievolgorde dient vastgelegd te zijn in voorschriften zodanig dat bij het aanbieden van de receptuur aan de productie de productievolgorde in acht wordt genomen.

De gerealiseerde productievolgorde dient geadministreerd en gearchiveerd te worden.

De toevoeging- en diergeneesmiddelen dienen met daartoe geëigende weegapparatuur te worden gewogen. In alle gevallen moet de weegapparatuur makkelijk schoon te maken zijn.

De weegapparatuur dient wat betreft het weegvermogen afgestemd te zijn op de hoeveelheden af te wegen product.

Van de weegapparatuur dient duidelijk te zijn aangegeven en vastgelegd:

• a.

  de minimaal en maximaal toegelaten belasting van het weegapparaat;

• b.

  de nauwkeurigheid van het weegapparaat;

Transport vanaf weegapparatuur naar menger: Er dient een zodanige beveiliging aangebracht te zijn, dat men er zeker van is dat al de afgewogen toevoeging- en/of diergeneesmiddelen inderdaad in het daarvoor bestemde voormengsel terecht is gekomen.

Het mengen van toevoeging- en diergeneesmiddelen in een voormengsel dient zo te geschieden, dat een uniforme verdeling van de betreffende toevoeging- dan wel diergeneesmiddelen wordt verkregen binnen de door het productschap vastgestelde criteria.

Zowel de vullingsgraad van de menger, als de mengtijd dienen tussen vastgelegde minimum en maximum (volume)waarden te liggen, die afhankelijk zijn van het type menger. De mengtijd gaat pas in nadat alle voedermiddelen inclusief de toevoeging- en/of diergeneesmiddelen in de menger zijn gestort.

Voor het bereiden van voormengsels dient gebruik gemaakt te worden van mengapparaten die zo zijn geconstrueerd dat versleping lager is dan het maximum acceptabel niveau.

Voor mengers dient er een onderhoud-, controle- of inspectieschema vastgelegd te zijn, waarin frequentie en aard van de controles zijn vastgelegd, bijvoorbeeld controle op slijtage, aankoeken, hoeveelheid achtergebleven materiaal, enz.

Transportsystemen voor meel dienen deugdelijk te zijn geaard om elektrostatische oplading van deeltjes te voorkomen.

Het gehele transportsysteem dient in verband met afzetting van product goed toegankelijk te zijn om te kunnen worden gereinigd. Er dient een protocol voor reiniging van het gehele transportsysteem te worden vastgelegd en uitgevoerd.

Voor transportsystemen dient er een vastgelegd inspectie- en onderhoudsschema te zijn waarin frequentie en aard van de inspectie- en onderhoudsbeurten zijn vermeld en de bevindingen c.q. het verrichte onderhoud en de reparaties zijn vastgelegd.

Het omgaan met klopmeel afkomstig uit filters van pneumatische systemen van de installatie dient punt van aandacht te zijn. Indien mogelijk dient een procedure te zijn vastgelegd op welke wijze hiermee omgegaan wordt om versleping van toevoeging- en diergeneesmiddelen tegen te gaan.

De productie van voormengsel dient zo te zijn ingericht dat retourstromen zoveel mogelijk worden beperkt. Het betreft hier zowel interne retourstromen (binnen de installatie ontstaan), als externe retourstromen (retour geleverde voormengsels).

(Interne) retourstromen dienen te worden teruggevoerd in de charge of run waaruit ze afkomstig zijn. Als hetgeen genoemd dit niet mogelijk is, dient vastgelegd te zijn in welke silo(cellen) (interne als ook externe) retourstromen van gekenmerkte voormengsels opgeslagen dienen te worden.

In een procedurevoorschrift dient vastgelegd te zijn welke retourproducten in welke voormengselsamenstellingen mogen worden opgenomen, alsmede in welk percentage zulks ten hoogste mag geschieden. Dit dient in ieder geval niet strijdig te zijn met de voorwaarden in de lijst met gekende toevoeging- en diergeneesmiddelen.

Retourstromen mogen alleen in voormengsels voor doeldieren worden toegevoegd.

Van externe retourstromen dient de kwaliteit bekend te zijn. Men dient zich er van te vergewissen of al dan niet vermenging of kruiscontaminatie op het externe bedrijf heeft plaatsgevonden. Voor het terughalen van voormengsels dient een procedure te zijn vastgelegd.

Uit de dagelijks bij te houden administratie dient afgeleid te kunnen worden welke hoeveelheden retourproduct is verwerkt, en in welke partijen (per voormengselsoort) dat is geschiedt.

De voormengselbereider dient van de ontvangen partij toevoeging- en/of diergeneesmiddel vastgelegd te hebben:

• a.

  de naam van de fabrikant/leverancier;

• b.

  de generieke naam van het toevoeging- of diergeneesmiddel;

• c.

  het charge- of referentienummer zoals toegekend door de fabrikant/leverancier;

• d.

  het (de) door de fabrikant/leverancier gegarandeerde gemiddelde gehalte(n) van de werkzame stof(fen) in het toevoeging-/dier- geneesmiddel;

• e.

  de (aanvullende) gebruiksaanwijzingen;

• f.

  datum van ontvangst;

• g.

  houdbaarheidstermijn.

Bij de ontvangst van toevoeging- en diergeneesmiddelen dient iedere verpakkingseenheid te worden gecontroleerd op beschadigingen en op de juiste wijze aangebrachte aanduidingen op het etiket of het begeleidend document.

Het gestelde in de voorgaande alinea's geldt voor de handelaar voor de te ontvangen voormengsels.

De ondernemer draagt zorg dat van iedere partij of, in geval van continu-productie, van elk bepaald productiegedeelte voldoende monsters worden genomen, die, met het oog op traceerbaarheid moeten worden bewaard.

Voedermiddelen dienen in principe niet met elkaar vermengd te geraken. Voor die gevallen waarin vermenging toch plaatsvindt, dient te zijn vastgelegd in welke mate voedermiddelen met elkaar vermengd mogen geraken.

Doel is dat een zodanig systeem wordt gehanteerd, dat aantoonbaar wordt voldaan aan de wettelijke eisen en de normen in de GMP-regeling en dat de handeling van diervoeders op hygiënische wijze plaatsvindt, waardoor de microbiologische kwaliteit wordt beheerst.

De hygiëne paragrafen in deze GMP-standaard hebben betrekking op alle geproduceerde en/of verhandelde voedermiddelen.

De ondernemer koopt uitsluitend voedermiddelen van leveranciers, waarbij aantoonbaar op het moment van levering minimaal aan het volgende wordt voldaan:

• 1.

  De leverancier is een GMP-gecertificeerde handelaar of producent van voedermiddelen ¹Zie voor een interpretatie van de reikwijdte van deze GMP-eisen ' Waar begint GMP=/QC?" op de PDV-website(GMP04/GMP05). De leverancier, zijnde een akkerbouwer, is een GMP- gecertificeerde teler ingevolge de GMP- standaard teelt van voedermiddelen (GMP11), of volgens een daarmee door het productschap uitwisselbaar verklaarde kwaliteits-standaard²Let op: Deze bepaling geldt vanaf 1 januari 2005. Tot die tijd kan van een teler worden afgenomen mits met hem een overeekomst is afgesloten..

Indien de ondernemer voedermiddelen van een leverancier in het buitenland afneemt die niet aan het voorgaande voldoet, dient de leverancier gecertificeerd te zijn volgens GMP13.

Het productschap is gerechtigd de namen van de leveranciers, die voldoen aan de GMP- voorwaarden als hiervoor bedoeld, te publiceren.

Indien de normen voor voedermiddelen ingevolge de GMP-regeling wijzigen, gelden deze voor alle nieuwe aankopen op het moment van de inwerkingtreding ervan. Voor lopende contracten geldt (m.u.v. wettelijke eisen) een uitzondering onder voorwaarde dat deze ten genoegen van het productschap en onverwijld en te allen tijde kunnen worden getoond en waarbij de maximale looptijd van 8 maanden niet wordt overschreden.

Indien de ondernemer mengsels van voedermiddelen aflevert, maar deze niet zelf produceert, dienen deze uitsluitend betrokken en/of geproduceerd te zijn bij een GMP- gecertificeerd bedrijf (volgens GMP02).

Er dienen uitsluitend voedermiddelen betrokken te worden van toeleveranciers die waarborgen dat voedermiddelen worden geleverd, die geen hoger gehalte aan contaminanten bevatten dan de door het bedrijf (o.b.v. de risicobeoordeling) vastgestelde normen. De vastgestelde normen moeten minimaal voldoen aan de normen voor ongewenste stoffen en producten in voedermiddelen zoals opgenomen in de diervoederwetgeving en de in het kader van deze GMP-regeling vastgestelde normen (GMP14).

Er dienen microbiologische criteria voor voedermiddelen te zijn vastgelegd, afhankelijk van het al dan niet ondergaan van een behandeling van voedermiddelen.

Wanneer geen behandeling wordt toegepast, dient de ondernemer voorts:

• uitsluitend voedermiddelen dan wel dier- voeders aan te kopen en te ontvangen van - leveranciers die een zodanig kwaliteitssysteem hebben dat de microbiologische kwaliteit van de voedermiddelen is gewaarborgd en/of;

• inzicht te hebben van de microbiologische kwaliteit van voedermiddelen af te leiden van bedrijfsinterne dan wel -externe databestanden en/of;

• (kritische) voedermiddelen te bemonsteren te analyseren en bij het constateren van salmonella actie te ondernemen. Voor deze actie dient een procedure te zijn vastgesteld.

Op- en overslag dient plaats te vinden in een GMP-gecertificeerde bedrijfseenheid.

Indien op- en overslag bij een buitenlandse bedrijfseenheid plaatsvindt die niet aan het voorgaande voldoet, dan dient de ondernemer gecertificeerd te zijn volgens GMP06/GMP13.

Indien dit niet het geval is, dient de ondernemer zelf maatregelen vast te leggen en uit te voeren, die gelijkwaardige waarborgen omtrent de kwaliteit van voedermiddelen jegens zijn afnemers bieden.

Er dienen geen voedermiddelen tot diervoeder te worden bestemd die voorkomen op de lijst van verboden voedermiddelen of anderszins bij of krachtens de GMP-regeling voor verwerking in diervoeders zijn uitgesloten.

De hulpstoffen en reinigingsmiddelen dienen geïnventariseerd te worden en beoordeeld op hun gevolgen voor de veiligheid voor mens, dier en milieu.

Ingeval van productie dient er een procedure aanwezig te zijn voor de reiniging van opslagruimten en de vrijgave voor het opnieuw hierin opslaan van voedermiddelen.

De ondernemer dient periodiek controles door middel van microbiologisch onderzoek of onderzoek naar parameters omtrent de microbiologische kwaliteit uit te voeren in de voedermiddelen (bij ontvangst of aankoop) volgens een door hem zelf vastgestelde frequentie, die tenminste in overeenstemming zijn met de krachtens de GMP-regeling diervoedersector vastgestelde minimum frequentie.

De controlefrequentie is afhankelijk van de aard van de producten en het productieproces, de omvang van de productie en van de resultaten van de inspecties en controles.

Indien het diervoeder geen salmonella reducerende behandeling in het productieproces ondergaat, dient het controleprogramma zodanig te zijn, dat de ondernemer inzicht heeft in de microbiologische kwaliteit van de voeder- middelen, en dat aantoonbaar de bedrijfshygiëne beheerst en de hygiënedoelstelling gerealiseerd wordt.

Als een partij voedermiddelen niet voldoet aan de door de ondernemer gestelde microbiologische criteria, dan wordt deze partij uitsluitend in het bedrijf tot diervoeder bestemd, indien het realiseren van de doelstelling van de GMP-regeling door zonodig aangepaste behandeling haalbaar blijft. Hiervoor dient een bedrijfsinterne procedure opgesteld te zijn.

Het productschap kan hiervoor bij besluit richtlijnen voorschrijven.

Wanneer adequate behandeling niet mogelijk is dient de betreffende partij voedermiddelen in een door het productschap gecertificeerd decontaminatiebedrijf gedecontamineerd te worden.

Opslagruimten waarin zich besmette partijen hebben bevonden dienen zodanig gereinigd te worden dat geen herbesmetting van volgende partijen kan plaatsvinden. Hiervoor dient een procedure vastgelegd te zijn, alsmede dienen het aanwezig zijn van besmette ruimten en de reiniging daarvan te worden geregistreerd.

Bij het constateren van salmonella in voedermiddelen of eindproduct dient door het bedrijf actie te worden ondernomen om de oorzaak op te sporen.

Op grond hiervan dienen voorts maatregelen te worden genomen m.b.t. terugdringen van salmonella besmetting en dient eventueel het aankoopbeleid bijgesteld te worden. De genomen actie dient t.b.v. verificatie te worden vastgelegd.

Ingeval salmonella wordt waargenomen dient duidelijk te zijn welke actie door het bedrijf is genomen om de oorzaak op te sporen en welke actie is ondernomen om de bedrijfsinrichting dan wel bedrijfsvoering aan te passen.

Van deze actie dient zodanig aantekening en archivering plaats te vinden dat verificatie achteraf mogelijk is.

Als de microbiologische kwaliteit van een voedermiddel niet voldoet aan de door het bedrijf dan wel in de GMP-regeling hieraan gestelde beoordelingscriteria, dient de oorzaak te worden opgespoord en dient actie te worden ondernomen om de oorzaak weg te nemen. Hiervoor dient een procedure te zijn vastgelegd. Van de actie dient zodanig aantekening en archivering plaats te vinden dat verificatie achteraf mogelijk is.

Voedermiddelen dienen in principe niet met elkaar vermengd te geraken. Voor die gevallen waarin vermenging toch plaatsvindt, dient te zijn vastgelegd in welke mate voedermiddelen met elkaar vermengd mogen geraken.

Doel is dat een zodanig systeem wordt gehanteerd, dat aantoonbaar wordt voldaan aan de wettelijke eisen en de normen in de GMP-regeling en dat de handeling van diervoeders op hygiënische wijze plaatsvindt, waardoor de microbiologische kwaliteit wordt beheerst.

De hygiëne paragrafen in deze GMP-standaard hebben betrekking op alle verhandelde voedermiddelen.

De ondernemer koopt uitsluitend voedermiddelen van leveranciers, waarbij aantoonbaar op het moment van levering minimaal aan het volgende wordt voldaan:

De leverancier is een GMP-gecertificeerde handelaar in of producent van voedermiddelen (GMP04/GMP05).

De leverancier, zijnde een akkerbouwer, is een GMP-gecertificeerde teler ingevolge de GMP- standaard teelt van voedermiddelen (GMP11), of volgens een daarmee door het productschap verklaarde uitwisselbare kwaliteitsstandaard.

Indien de ondernemer voedermiddelen van een leverancier in het buitenland afneemt die niet aan het voorgaande voldoet, dient de leverancier gecertificeerd te zijn volgens GMP13.

Het productschap is gerechtigd de namen van de leveranciers die voldoen aan de GMP- voorwaarden als hiervoor bedoeld te publiceren.

Indien de normen voor voedermiddelen ingevolge de GMP-regeling wijzigen, gelden deze voor alle nieuwe aankopen op het moment van de inwerkingtreding ervan. Voor lopende contracten geldt (m.u.v. wettelijke eisen) een uit- zondering onder voorwaarde dat deze ten genoegen van het productschap en onverwijld en te allen tijde kunnen worden getoond en waarbij de maximale looptijd van 8 maanden niet wordt overschreden.

Indien de ondernemer mengsels van voedermiddelen verhandelt, dienen deze uitsluitend

betrokken en/of geproduceerd te zijn bij een GMP-gecertificeerd bedrijf (volgens GMP02).

Er dienen uitsluitend voedermiddelen betrokken te worden van toeleveranciers die waarborgen dat voedermiddelen worden geleverd, die geen hoger gehalte aan contaminanten bevatten dan de door het bedrijf (o.b.v. de risico-analyse) vastgestelde normen. De vastgestelde normen moeten minimaal voldoen aan de normen voor ongewenste stoffen en producten in voedermiddelen zoals opgenomen in de diervoederwetgeving en de in het kader van deze regeling door het bestuur bij besluit vastgestelde normen (GMP14).

Er dienen microbiologische criteria voor voedermiddelen te zijn vastgelegd, afhankelijk van het al dan niet ondergaan van een behandeling van voedermiddelen.

Wanneer geen behandeling wordt toegepast, dient de ondernemer voorts:

• uitsluitend voedermiddelen dan wel diervoeders aan te kopen en te ontvangen van leveranciers die een zodanig kwaliteitssysteem hebben dat de microbiologische kwaliteit van de voedermiddelen is gewaarborgd en/of;

• inzicht te hebben van de microbiologische kwaliteit van voedermiddelen af te leiden van bedrijfsinterne dan wel -externe databestanden en/of;

• (kritische) voedermiddelen te bemonsteren te analyseren en bij het constateren van salmonella actie te ondernemen. Voor deze actie dient een procedure te zijn vastgesteld.

Op- en overslag dient plaats te vinden in een GMP-gecertificeerde bedrijfseenheid.

Indien op- en overslag bij een buitenlandse bedrijfseenheid plaatsvindt die niet aan het voorgaande voldoet, dient de ondernemer gecertificeerd te zijn volgens GMP13 of GMP06 Indien dit niet het geval is, dient de ondernemer zelf maatregelen vast te leggen en uit te voeren, die gelijkwaardige waarborgen omtrent de kwaliteit van voedermiddelen jegens zijn afnemers bieden.

De ondernemer dient periodiek controles door middel van microbiologisch onderzoek of onderzoek naar parameters omtrent de microbiologische kwaliteit uit te voeren in de voedermiddelen (bij ontvangst of aankoop) volgens een door hem zelf vastgestelde frequentie, die tenminste in overeenstemming zijn met de bij of krachtens deze GMP-regeling vastgestelde minimum frequentie.

De controlefrequentie is afhankelijk van de aard van de producten en het productieproces, de omvang van de productie en van de resultaten van de inspecties en controles.

Als een partij voedermiddelen niet voldoet aan de door de ondernemer gestelde microbiologische criteria, dan wordt deze partij uitsluitend in het bedrijf tot diervoeder bestemd, indien het realiseren van de doelstelling van de GMP- regeling door zonodig aangepaste behandeling haalbaar blijft. Hiervoor dient een bedrijfsinterne procedure opgesteld te zijn.

Het productschap kan hiervoor bij besluit richtlijnen voorschrijven.

Wanneer adequate behandeling niet mogelijk is dient de betreffende partij voedermiddelen in een door het productschap gecertificeerd decontaminatiebedrijf gedecontamineerd te worden.

Opslagruimten waarin zich besmette partijen hebben bevonden dienen zodanig gereinigd te worden dat geen herbesmetting van volgende partijen kan plaatsvinden. Hiervoor dient een procedure vastgelegd te zijn, alsmede dienen het aanwezig zijn van besmette ruimten en de reiniging daarvan te worden geregistreerd.

Bij het constateren van salmonella in voedermiddelen of eindproduct dient door het bedrijf actie te worden ondernomen om de oorzaak op te sporen.

Op grond hiervan dienen voorts maatregelen te worden genomen m.b.t. terugdringen van salmonella besmetting en dient eventueel het aankoopbeleid bijgesteld te worden. De genomen actie dient t.b.v. verificatie te worden vastgelegd.

Ingeval salmonella wordt waargenomen dient duidelijk te zijn welke actie door het bedrijf is genomen om de oorzaak op te sporen en welke actie is ondernomen om de bedrijfsinrichting dan wel bedrijfsvoering aan te passen.

Van deze actie dient zodanig aantekening en archivering plaats te vinden dat verificatie achteraf mogelijk is.

Als de microbiologische kwaliteit van een voedermiddel niet voldoet aan de door het bedrijf dan wel in de GMP-regeling hieraan gestelde beoordelingscriteria, dient de oorzaak te worden opgespoord en dient actie te worden ondernomen om de oorzaak weg te nemen. Hiervoor dient een procedure te zijn vastgelegd. Van de actie dient zodanig aantekening en archivering plaats te vinden dat verificatie achteraf mogelijk is.

De verantwoordelijkheid van het op- en over- slagbedrijf beperkt zich tot de kwaliteit van de dienst van op- en overslag van voedermiddelen.

Acceptatiebeleid van voedermiddelen voor op- en overslag staat los van de kwaliteit en conditie van voedermiddelen in relatie tot wettelijke eisen.

Op- en overslagbedrijven dienen afnemers van de dienst van op- en overslag duidelijk te maken, dat zij werken volgens regels die waarborgen dat de geleverde diensten voldoen aan de eisen in wet- en regelgeving met betrekking tot voedermiddelen verband houdend met de veiligheid voor mens, dier en milieu (basiskwaliteit) en eventueel specifieke eisen die de afnemer van de dienst stelt.

Het GMP-handboek bevat minimaal een procedure voor het aannemen van een opdracht voor de op- en/of overslag van voedermiddelen.

De relevante hygiënekenmerken in relatie tot de basiskwaliteit van voedermiddelen in op- en overslag zijn bekend met betrekking tot:

• het gescheiden houden van andere voedermiddelen

• wijze van behandeling tijdens op- en overslag

• reinigingsprocedures tussen op- en overslag van onderscheidenlijke voedermiddelen Onder relevante hygiënekenmerken in relatie tot basiskwaliteit kunnen worden verstaan: temperatuur van het voedermiddelen, vochtgehalte, geur, kleur, ongedierte, e.d. Hiervoor dienen criteria te zijn vastgelegd en de te tolereren afwijkingen.

Doel is dat een zodanig systeem wordt gehanteerd dat aangetoond wordt, dat voor op- en overslag aangeboden voedermiddelen door het proces van op- en overslag geen nadelige veranderingen ondergaan in relatie tot basis- kwaliteit v.w.b. ongewenste stoffen en producten.

Doel is dat een zodanig systeem van bedrijfshygiëne wordt gehanteerd dat wordt aangetoond dat de kwaliteit van de dienst van op- en overslag wordt beheerst. De kwaliteit van de dienst m.b.t. de kritische punten in de bedrijfsinrichting dient binnen de door de ondernemer vastgestelde normen en eisen te worden beheerst.

Voedermiddelen mogen niet met elkaar vermengd geraken, indien de basiskwaliteit hierdoor wordt aangetast. Gebeurt dit wel dan dient vastgelegd te zijn welke actie dient te worden genomen met betrekking tot het voedermiddel en naar belanghebbenden. Afwijkingen en de hierop genomen actie voor correctie moeten worden vastgelegd.

Er is een passende identificatie van transport- middelen en opslagruimtes, waarin of waaruit op- of overgeslagen of afgeleverd wordt.

In relatie tot de kwaliteit van de dienst van op- en overslag dient een procedure aanwezig te zijn voor leegdraaien van de overslagroute tussen opeenvolgende partijen voedermiddelen. In het bijzonder ingeval opeenvolgende voedermiddelen relevante verschillen in basis- kwaliteit hebben.

Op- en overslag dient zodanig te zijn dat een voedermiddel niet wordt verontreinigd met ongewenste stoffen en producten. Dit dient zeer in het bijzonder gewaarborgd te worden indien eveneens andersoortige producten dan voeder- middelen worden op- en overgeslagen met de- zelfde installatie en/of in dezelfde opslagruimte. Voor zover dit afhankelijk is van de dienst van op- en overslag, dient in een procedure te worden vastgelegd op welke wijze dit wordt gerealiseerd, beheerst en gewaarborgd.

De bedrijfshygiëne is zodanig dat de basiskwaliteit wordt beheerst. Dit dient zeer in het bijzon- der gewaarborgd te worden indien eveneens andersoortige goederen dan voedermiddelen (of voedermiddelen met voor de op- en overslag relevante verschillen in basiskwaliteit) worden op- en overgeslagen met dezelfde installatie en/of in dezelfde opslagruimte. In een procedure dient te worden vastgelegd op welke wijze dit wordt beheerst.

Bij voedermiddelen die in opslag liggen dient inregening te worden voorkomen. Voor het optreden hiervan dient een procedure ter correctie te zijn opgesteld. Actie en resultaat dient te zijn vastgelegd.

Er dient een procedure te zijn hoe omgegaan wordt met voorzienbare omstandigheden die de houdbaarheid en kwaliteit negatief beïnvloeden gedurende opslag.

Opslagruimten, waarin zich besmette partijen hebben bevonden, dienen zodanig gereinigd te worden dat geen besmetting van volgende partijen kan plaatsvinden. Hiervoor dient een procedure vastgesteld te zijn, alsmede dienen het aanwezig zijn geweest van besmette ruimten, de reiniging en de vrijgave daarvan te worden geregistreerd.

De ondernemer die op- en overslag van voedermiddelen verzorgt, dient te waarborgen dat dierlijke eiwitten:

• ●

  gedurende het gehele traject van inname tot verzending strikt gescheiden blijven van

• ●

  niet in dezelfde recipiënten en silo's opgeslagen worden als

• ●

  niet over dezelfde interne transport- en proceslijnen gevoerd worden als

andere voedermiddelen, halffabrikaten of diervoeders.

De ondernemer die op- en overslag van voedermiddelen verzorgt, dient te waarborgen dat vismeel, dicalciumfosfaat van ontvette beenderen en gehydrolyseerde eiwitten van huiden en vis:

• ●

  gedurende het gehele traject van inname tot verzending strikt gescheiden blijven van

• ●

  niet in dezelfde recipiënten en silo's opgeslagen worden als

• ●

  niet over dezelfde transport- en proceslijnen gevoerd worden als

andere dierlijke eiwitten.

De verantwoordelijkheid van de ondernemer die het transport uitvoert, beperkt zich binnen deze standaard uitsluitend tot de dienst van transport van voedermiddelen, mengvoeders en voormengsels. Deze dienst kan uitgevoerd worden door een extern ingeschakeld (transport-)bedrijf, doch eveneens door een GMP- gecertificeerde diervoederleverancier zélf met eigen vervoer.

Indien het transport door eigen vervoer van een GMP-gecertificeerde ondernemer wordt verricht, dient de GMP-certificatie voor de betreffende ondernemer ook betrekking te hebben op het transport, waarbij aantoonbaar aan de voorwaarden ingevolge de GMP-regeling voldaan dient te worden.

Indien het transport wordt verzorgd door een extern ingeschakeld (transport-)bedrijf. dient dit bedrijf aantoonbaar aan de voorwaarden ingevolge deze GMP-regeling te voldoen. Vereist is dat deze transporteur beschikt over een certificaat van een onafhankelijke instantie die door het productschap is geaccepteerd.

Uitgezonderd van de (certificerings-)voorwaarde(n) ingevolge de GMP-regeling zijn extern ingeschakelde bedrijven die louter voor verpakte producten worden ingezet.

Acceptatiebeleid van een op vorenbedoelde wijze gecertificeerde transporteur staat los van de kwaliteit en conditie van deze producten in relatie tot wettelijke eisen voor deze producten.

Transportbedrijven dienen afnemers van de buiktransportdienst duidelijk te maken, dat zij werken volgens regels die waarborgen dat de geleverde dienst voldoet aan de GMP-eisen en wet- en regelgeving met betrekking tot voedermiddelen, mengvoeders en voormengsels, verband houdend met de veiligheid voor mens, dier en milieu (basiskwaliteit) en eventueel specifieke eisen die de afnemer van de dienst stelt.

Het GMP-handboek bevat voor de verrichting transport minimaal een procedure voor het aannemen van een opdracht voor het transport van voedermiddelen, mengvoeders en voormengsels.

De ondernemer die buiktransport uitvoert van voedermiddelen, voormengsels en mengvoeders dient vast te stellen welke de relevante kenmerken van deze producten zijn met betrekking tot de noodzaak tot het gescheiden houden van producten en de benodigde reinigings- en ontsmettingsprocedures tussen opeenvolgende ladingen¹De ondernemer dient hierbij minimaal te voldoen aan de bepalingen als bedoeld in 4.9.4. Ten behoeve van de toepassing van de juiste procedures wat betreft scheiding van producten en reiniging en ontsmetting zijn criteria vastgesteld, alsmede toleranties voor afwijkingen. Relevante kenmerken kunnen in dit kader onder meer zijn: vochtgehalte, temperatuur, geur, kleur en de aanwezigheid van ongedierte.

V.w.b. transport van verpakte producten is voldoende dat het laadcompartiment schoon is, d.w.z.: volledig geleegd en vrij van ladingsrestanten en geur van voorafgaande ladingen en droog/gedroogd.

Er wordt een systeem van registratie van transportvolgordes en reiniging tussen opvolgende buiktransporten gebruikt. Doel is te waarborgen dat eerder getransporteerde mengvoeders, voormengsels of voedermiddelen géén overschrijding veroorzaken van maximum kruiscontaminatie-niveau's aan toevoegings- en diergeneesmiddelen in opvolgend getransporteerde mengvoeders, voormengsels of voedermiddelen.

Doel is dat een zodanig systeem wordt gebruikt dat aangetoond wordt, dat voor transport aangeboden voedermiddelen, mengvoeders en voormengsels door het transport geen nadelige veranderingen ondergaan in relatie tot basiskwaliteit v.w.b. ongewenste stoffen en producten.

Doel is dat een zodanig systeem van hygiëne wordt gebruikt, dat wordt aangetoond dat de kwaliteit van de transportdienst wordt beheerst. De kwaliteit van de dienst dient op kritische punten binnen de door de ondernemer vastgestelde normen en eisen te worden beheerst.

Voedermiddelen respectievelijk mengvoeders respectievelijk voormengseis mogen (bij gecombineerd vervoer) niet met elkaar vermengd geraken, indien de basiskwaliteit hierdoorwordt aangetast³De ondernemer dient hierbij mede te voldoen aan de bepalingen zoals vastgelegd in de bijlage bij deze standaard. Gebeurt dit wel, dan dient vastgelegd te zijn welke actie dient te worden genomen met betrekking tot het voedermiddel, voormengsel onderscheidelijk mengvoeder en naar belanghebbenden. Afwijkingen en de hierop genomen actie voor correctie moeten worden vastgelegd.

Er is een passende identificatie van bulk-laadcompartimenten en traceerbaarheid van transportvolgorde van producten in de betreffende laadcompartimenten, via onder meer bijvoorbeeld codering van de laadcompartimenten en via rittenstaten, al dan niet in elektronische vorm aanwezig bij het transportmiddel.

Voorafgaande ladingen dienen bij buiktransport door de chauffeur per laadcompartiment te worden geregistreerd in een rittenstaat, al dan niet in elektronische vorm, 'op het transportmiddel' en een reinigingsprocedure dient te worden vastgelegd, waarmee aantoonbaar wordt voldaan aan de wettelijke eisen en aanvullende normen⁴Opgenomen in 4.9.4 voor reiniging (en desinfectie) van transportmiddelen in de GMP-regeling.

In zijn algemeenheid geldt, dat de laadruimte schoon dient te zijn, waarmee wordt bedoeld: volledig geleegd en vrij van ladingsrestanten en geur van voorafgaande ladingen en droog/gedroogd ingeval van droge vervolgladingen. De chauffeur dient dit visueel vóór elk transport van (dier-)voeder(-middelen) te controleren.

De reinigings- en desinfectiehandelingen dienen door de chauffeur per bulk-laadcompartiment te worden aangetekend en geparafeerd in de rittenstaten, al dan niet in elektronische vorm. Het resultaat van de reinigings- en desinfectiehandelingen dient visueel te worden beoordeeld en bij de voorafgaande ladingen

en de reinings- en desinfectiehandelingen in de rittenstaten te worden geregistreerd.

De gegevens in de rittenstaten worden later overgenomen in het logboek ten kantore van het transportbedrijf. Dit kan geschieden via een eenvoudige bundeling van de rittenstaten en dient minimaal een maal per maand te uitgevoerd te worden.

Het logboek (met de rittenstaten) dient minimaal gedurende zeven jaar te worden bewaard.

Het transport wordt dusdanig uitgevoerd, dat een voedermiddel, voormengsel of mengvoeder niet wordt verontreinigd met ongewenste stoffen en producten. Dit dient zeer in het bijzonder gewaarborgd te worden indien in dezelfde laadruimte eveneens andersoortige producten dan voedermiddelen respectievelijk mengvoeders respectievelijk voormengseis (of voedermiddelen respectievelijk mengvoeders respectievelijk voormengseis met voor het transport relevante verschillen in basiskwaliteit m.b.t. ongewenste stoffen) worden getransporteerd³De ondernemer dient hierbij mede te voldoen aan de bepalingen zoals vastgelegd in de bijlage bij deze standaard . Voor zover dit afhankelijk is van het transport, dient in een procedure te worden vastgelegd op welke wijze dit wordt gerealiseerd, beheerst en gewaarborgd.

Het transport wordt dusdanig uitgevoerd, dat de basiskwaliteit m.b.t. hygiëne wordt beheerst. Dit dient zeer in het bijzonder gewaarborgd te worden indien in dezelfde laadruimte eveneens andersoortige goederen dan voedermiddelen respectievelijk mengvoeders respectievelijk voormengseis (of voedermiddelen respectievelijk mengvoeders respectievelijk voormengseis met voor het transport relevante verschillen in microbiologische basiskwaliteit) worden getransporteerd³De ondernemer dient hierbij mede te voldoen aan de bepalingen zoals vastgelegd in de bijlage bij deze standaard . In een procedure dient te worden vastgelegd op welke wijze dit wordt beheerst.

Bij droge voedermiddelen, mengvoeders en voormengseis dient tijdens transport inregening en spatwater te worden voorkómen. Voor het optreden hiervan dient een procedure te zijn opgesteld. Actie en resultaat dienen te zijn vastgelegd. Bij transport van droge voedermiddelen, mengvoeders en voormengseis in bulk, dienen laadcompartimenten, ook indien ze leeg zijn, afgedekt te worden, opdat inregenen en besmetting met uitwerpselen van vogels wordt tegengegaan. Indien afdekking van lege laadruimtes niet mogelijk is, dient de laadruimte voorafgaand aan belading te worden droog getrokken en zonodig daarvoor te worden schoongespoten. Te gebruiken afdekzeilen voor laadcompartimenten dienen voor buikbelading schoon en voor belading met droge voedermiddelen, mengvoeders en voormengsels bovendien ook droog te zijn.

Voorts dient de buitenzijde van transportmiddelen, inclusief chassis, voorafgaand aan transport van voedermiddelen, mengvoeders en voormengsels vrij te zijn van zichtbare delen van de voorafgaande lading.

Er dient een procedure te zijn hoe omgegaan wordt met voorziene omstandigheden die de houdbaarheid en kwaliteit negatief beïnvloeden gedurende transport.

Bulk-laadcompartimenten waarin zich (met ongewenste stoffen/producten en/of ziektekiemen) gecontamineerde partijen hebben bevonden, dienen zodanig gereinigd te worden dat géén besmetting van volgende partijen kan plaatsvinden. Hiervoor dienen registraties van de uitgevoerde reinigingen en desinfecties beschikbaar te zijn. Er is een reinigingsprocedure waarmee aantoonbaar wordt voldaan aan de wettelijke eisen en normen⁵Opgenomen in 4.9.4 voor reiniging (en ontstmetting) van transportmiddelen in de GMP-regeling.