Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 9 maart 2023, nr. MBO/36996245, houdende regels voor de verstrekking van aanvullende bekostiging voor het verhogen van de kwaliteit van het beroepsonderwijs 2024–2027 (Regeling kwaliteitsafspraken mbo 2024–2027)

00GT

Albeda College

01OE

Yuverta

02OV

LIS

02PA

Mediacollege Amsterdam

02PG

HMC

02PK

Nimeto

05EA

STC

09MR

Hoornbeeck College

14YD

Lentiz

17WH

SVO vakopleiding food

20MQ

Da Vinci College

23JA

Grafisch Lyceum R'dam

23KG

Grafisch Lyceum Utrecht

25EF

VONK

25GV

Aeres

25LH

ROC Midden Nederland

25LN

ROC mbo Rijnland

25LP

ROC Zadkine

25LR

ROC van Flevoland

25PV

Scalda

25PX

ROC Nova College

25PZ

ROC van Amsterdam

25RA

Regio College

27GZ

ROC Mondriaan

30RM

ROC TOP

30RN

MBO Utrecht

30RR

MBO Amersfoort

Prioriteit 1. Bevorderen van kansengelijkheid

Doelstelling:

1.1 Gelijkwaardige behandeling van alle studenten in Nederland

Analyseonderdelen:

• Bestaan van/deelname aan eigen studenteninitiatieven, zoals studieverenigingen en introductieweken

• De positie van studenten in het studentenleven

• De mate waarin en de manier waarop de gelijkwaardige positie van studenten in het studentenleven wordt gestimuleerd

• Gemaakte afspraken in de regio over de gelijkwaardige behandeling van studenten i.r.t. het studentenleven

• Het beschikbare internationaliseringsaanbod voor studenten (type aanbod² en voor welke opleidingsdomeinen en doelgroepen is het aanbod beschikbaar)

N.v.t.

N.v.t.

Pas toe of leg uit:

• Gelijkwaardig positioneren van het mbo en de mbo-studenten

• Creëren van een infrastructuur om studenteninitiatieven, zoals studieverenigingen, te ondersteunen en begeleiden

• Een fysieke studentenkaart introduceren

• Afspraken maken met gemeenten en andere relevante partijen om mogelijk te maken dat studenten kunnen participeren in het studentenleven, met aandacht voor introductieweken en studentensport

Doelstelling:

1.2 Verbeteren studentenwelzijn, versterken integrale veiligheid op instellingen en in leerbedrijven, vergroten toegankelijkheid mbo voor studenten met hulpbehoefte en het mbo inclusiever maken

Analyseonderdelen:

• Welzijn en integrale veiligheid van studenten

• De rol die de medezeggenschap (waaronder de studentenraad) heeft bij beleid voor welzijn en integrale veiligheid

• Manier waarop het gesprek met studenten over welzijn en sociale veiligheid en het doorbreken van het taboe op deze thema’s wordt gevoerd

• Samenwerking met gemeenten, lokale politie en zorgpartijen over hulp en ondersteuning aan studenten en docenten

Percentage studenten dat zich veilig voelt op de instelling (instellingsniveau)

JOB-monitor

Aandeel respondenten dat ‘ja’ of ‘ja, zeker’ antwoordt op de vraag ‘Voel je je veilig op school?’

Pas toe of leg uit:

• In gesprek gaan met studenten over mentaal welzijn en (integrale) veiligheid om taboe te doorbreken

• Uitbreiding sociaal veiligheidsplan

• Aandacht, kennis en kunde in de ondersteuningsstructuur voor dreigende depressieve- of suïcidale gedachten en vroegtijdig schoolverlaten

• Aansluiten bij de bestaande integrale aanpak Gezonde School en de programma’s Welbevinden op school en Helder op school

• Inzet op de vier thema’s uit de verbeteragenda passend onderwijs³

Percentage studenten dat zich veilig voelt bij het leerbedrijf (instellingsniveau)

Nieuwe indicator, deze wordt op initiatief van OCW na het de fase van jet opstellen van de kwaliteitsagenda’s opgenomen in een bestaand of nieuw meetinstrument. Instellingen hoeven deze indicator pas mee te nemen in de bestuursverslagen en XBRL zodra deze indicator beschikbaar is

Aandeel studenten met een slechte/zeer slechte mentale gezondheid (instellingsniveau)

Studentenpeiling NP Onderwijs⁴

Aandeel studenten met een slechte of een zeer slechte mentale gezondheid

Doelstelling:

1.3 Versterken van de begeleiding in het onderwijs en bij de stap van school naar werk of vervolgopleiding (met name voor studenten niveau 2). Ombuigen en afremmen stijging vsv’ers en toewerken naar minder dan 18.000 nieuwe vsv’ers in 2026

Analyseonderdelen:

• Tevredenheid studenten niveau 2 met onderwijs en begeleiding

• Aantal voortijdig schoolverlaters op niveau 2 en hoe dat zich verhoudt tot de landelijke streefcijfers (minder dan 18.000 nieuwe voortijdig schoolverlaters in 2026)

• Aansluiting van het onderwijs op niveau 2 op de arbeidsmarkt

De aantallen nieuwe voortijdig schoolverlaters per jaar (instellingsniveau en uitgesplitst naar opleidingsniveau en leerweg)

DUO

Gegevens worden door DUO aangeleverd

Pas toe of leg uit:

• Extra inzet op niveau 2⁵. Deze kan bestaan uit:

• Extra inzet van docenten ten behoeve van kleinere klassen

• Extra begeleiding in het onderwijs/bpv

• Inzet op goede voorbereiding op de overstap naar de arbeidsmarkt⁶

• Faciliteren en begeleiden van de terugkeer naar school

• Nazorg bieden aan studenten die dat nodig hebben⁷

• Voortzetten en uitbreiden van de bestaande vsv-aanpak. Maken van nieuwe plannen met streefwaarden en monitoring i.s.m. gemeenten/RMC

Het aandeel uitstromers vanuit entree en niveau 2 dat een jaar na afstuderen werk heeft (instellingsniveau en uitgesplitst naar opleidingsniveau en leerweg)

CBS

Gegevens van het CBS worden door DUO aangeleverd

Het aandeel studenten dat tevreden is over de begeleiding tijdens de opleiding, (instellingsniveau en uitgesplitst naar opleidingsniveau en naar wel/geen ondersteuningsbehoefte)

JOB-monitor

Aandeel respondenten dat de begeleiding tijdens de opleiding goed of heel goed vindt, uitgesplitst naar opleidingsniveau en wel/geen ondersteuningsbehoefte

Doelstelling:

1.4 Versterken van de beroepsgerichte route door naadloze aansluiting bij verwante doorstroom en door stimuleren in- en doorstroom in de beroepskolom. Positioneren van de keuze voor het beroepsonderwijs als positieve keuze

Analyseonderdelen:

• De toereikendheid van de onderwijsinhoud van op elkaar aansluitende opleidingen in vmbo-mbo-hbo voor (regionale) tekortsectoren

• Of/wanneer er een aanvraag is/wordt gedaan voor de regeling doorstroom n.a.v. de regionale analyse, of niet

Succes in eerste jaar mbo (startersresultaat) en in het eerste jaar hbo van studenten die doorstromen vanuit het mbo.

(Op instellingsniveau en uitgesplitst naar beroepsopleidingen die nodig zijn voor de maatschappelijke opgaven in de regio, zoals geselecteerd voor de analyse bij prioriteit 2 (aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt), op het gebied van woningbouw, zorg, onderwijs, klimaat en energie, veiligheid, kinderopvang, en de digitale transitie waar maatschappelijk relevant)

MBO Raad en DUO

Gegevens m.b.t. startersresultaat (afkomstig van MBO Raad) en succes doorstromers hbo (afkomstig van DUO) worden beiden door DUO aangeleverd. Instellingen selecteren daaruit de door hun gekozen opleidingen.

Pas toe of leg uit:

• Maken van een opleidingsanalyse met partners in vo en ho⁸

• Met partners in het onderwijs zorgen dat leerlingen en studenten in verschillende fases van hun opleiding kunnen kennismaken met beroepsonderwijs⁹

• Aansluiting tussen onderwijsinstellingen (vo-mbo-ho) versterken door afstemming inhoud en inrichting onderwijsprogramma, met focus op opleidingen die nodig zijn voor maatschappelijke opgaven en waar studenten drempels ervaren¹⁰

Doelstelling:

1.5 Verminderen van laaggeletterdheid via scholingsprogramma’s¹¹

Analyseonderdelen:

• Beschrijving van het onderwijsaanbod voor laaggeletterden in de regio en rol van de instelling daarbij

• Ervaringen en best practices voor het bereiken van de doelgroep

• Mate waarin deze doelgroep doorstroomt naar een beroepsopleiding of de arbeidsmarkt

N.v.t.

N.v.t.

Pas toe of leg uit:

Deelname aan of medewerking verlenen aan het Nationaal Groeifondsproject LLO collectief¹²

Prioriteit 2. Versterking van de aansluiting Onderwijs-arbeidsmarkt

Analyseonderdelen:

• Selecteer welke beroepsopleidingen (BC-code) nodig zijn voor de maatschappelijke opgaven in de regio op het gebied van woningbouw, zorg, onderwijs, klimaat en energie, veiligheid, kinderopvang en de digitale transitie waar maatschappelijk relevant. Bepaal dit op basis van de arbeidsvraag en opleidingsaanbod in de regio en beperk het tot beroepen in de bovengenoemde sectoren

• Instroom in de geselecteerde beroepsopleidingen

• Aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt voor de geselecteerde beroepsopleidingen

Aantal gediplomeerde studenten in beroepsopleidingen die nodig zijn voor de maatschappelijke opgaven in de regio, zoals geselecteerd bij de analyseonderdelen (uitgesplitst naar beroepsopleiding)

DUO

Gegevens m.b.t. diplomering worden door DUO aangeleverd. Instellingen selecteren daaruit de door hun gekozen beroepsopleidingen

Percentage gediplomeerden dat een jaar na afstuderen werkzaam is in een baan in een gelijke of verwante richting als de beroepsopleiding, van beroepsopleidingen die nodig zijn voor de maatschappelijke opgaven in de regio, zoals geselecteerd bij de analyseonderdelen (uitgesplitst naar beroepsopleiding)

CBS (schoolverlatersonderzoek)

Gegevens omtrent doorstroom naar een baan in gelijke of verwante richting worden door DUO aangeleverd. Instellingen selecteren daaruit de door hun gekozen beroepsopleidingen

Doelstelling:

2.1 Studenten maken weloverwogen keuze voor een kansrijk beroep passend bij hun interesses, talenten en capaciteiten. Opleidingen bieden duurzame perspectieven op de arbeidsmarkt en baanzekerheid. Bij- en omscholingsmogelijkheden via het mbo zijn transparant

Analyseonderdelen:

• Doelmatigheid van het aanbod van opleidingen in het licht van de behoeftes van de regio

• De kwaliteit van LOB, met specifieke aandacht voor kansrijke opleidingen

• Samenwerking met werkgevers over voorlichting, met name voor kansrijke beroepen

• Inzet op het experiment oriëntatieprogramma’s aansluitend op instroom/uitvallers

Het aandeel (huidige) studenten dat positief is over de hulp van school bij de keuze over verder leren of werken (instellingsniveau en uitgesplitst naar opleidingsniveau)

JOB-monitor

Aandeel respondenten dat goed of heel goed antwoordt op de vraag ‘Na de opleiding moet je kiezen: verder leren of gaan werken. Hoe helpt je school je bij deze keuze?’

Verplicht:

• Investeren in extra capaciteit en kwaliteit op LOB, met name voor de opleidingen verbonden met de maatschappelijke opgaven. Extra inzet kan bestaan uit:¹³

• extra fte voor LOB

• meer en effectieve oriënterende beroeps- of bedrijfsbezoeken

• meer/beter begeleiden van studenten bij het kiezen van een stageplek en -richting

• LOB bijscholingscursus of -training voor docenten loopbaanbegeleiders

Pas toe of leg uit:

• Afspraken met werkgevers over gezamenlijke inzet op voorlichting, zoals oriënterende bedrijfsbezoeken, met name in sectoren met maatschappelijke opgaven

• Regionale afstemming tussen vo, mbo en hbo op LOB, waarbij de loopbaan van de leerling/student centraal staat

• Deelname aan het experiment van een domeinoverstijgend oriëntatieprogramma dat door OCW mogelijk zal worden gemaakt.

• Afspraken maken over de nadere invulling van de Aanpak Kansrijk opleiden op regionaal niveau

Instroom studenten in beroepsopleidingen die nodig zijn voor de maatschappelijke opgaven in de regio, zoals geselecteerd bij de analyseonderdelen, op het gebied van woningbouw, zorg, onderwijs, klimaat en energie, veiligheid, kinderopvang en de digitale transitie waar maatschappelijk relevant, totalen en uitgesplitst tussen nieuwe inschrijvingen en switches vanuit andere opleidingen (uitgesplitst naar beroepsopleiding)

DUO

Instroomgegevens worden door DUO aangeleverd. Instellingen selecteren daaruit de door hun gekozen beroepsopleidingen

Doelstelling:

2.2 Studenten krijgen een kwalitatief goede stageplek of leerbaan die aansluit bij de opleiding en ontwikkelingsbehoefte. Stagediscriminatie wordt uitgebannen en studenten krijgen een passende vergoeding

Analyseonderdelen:

• Visie en beleid binnen de instelling over het voorkomen en tegengaan van stagediscriminatie

• Handelingsperspectief van onderwijsprofessionals (stagecoördinatoren, bpv-begeleiders, docenten) bij het voorkomen en tegengaan van stagediscriminatie

• Mogelijkheden tot melden van stagediscriminatie

• Opvolging van meldingen stagediscriminatie en ondersteuningssystematiek voor studenten die stagediscriminatie melden

• Tevredenheid van studenten over stagebegeleiding door de instelling

Het percentage studenten dat tevreden is over de begeleiding vanuit de instelling en vanuit leerbedrijf tijdens de stage of leerbaan (uitgesplitst naar leerweg)

JOB-monitor

Aandeel respondenten dat goed of heel goed antwoord op de volgende vragen:

Wat vind je van hoe school je heeft begeleid tijdens je stage/bpv? (alleen bol)

Wat vind je van hoe het leerbedrijf je heeft begeleid tijdens je stage/bpv? (alleen bol)

Wat vind je van de manier waarop het leerbedrijf je begeleidt? (alleen bbl)

Pas toe of leg uit:

• Goede link tussen LOB/arbeidsmarktvoorbereiding en stages

• Sociale normstelling rondom stagediscriminatie (visie uitdragen en voorbeeldfunctie innemen bij begeleiding van studenten)

• Instellen toegankelijk, laagdrempelig meldpunt stagediscriminatie met ondersteuning voor student

• Regionale werkwijze ontwikkelen voor opvolgen van meldingen en aanpakken van stagediscriminatie

• Meldingen van stagediscriminatie doorgeven aan SBB

• Stagematching bij eerste stage van BOL-studenten in jaar 1

• 3 contactmomenten met student, stagebegeleider en praktijkbegeleider samen, op locatie leerbedrijf

Verplicht:

• Professionaliseren stagebeleid en professionalisering stagebegeleiders o.a. om stagediscriminatie te voorkomen en tegen te gaan

• studenten op de hoogte brengen van de wijze waarop ze (binnen en buiten de instelling) stagediscriminatie kunnen melden

Het aantal meldingen op de instelling over stagediscriminatie (instellingsniveau)

Gegevens te verzamelen door de instelling

Doelstelling:

2.3 Sterk aanbod om- en bijscholing in de regio, op maat, modulair en via de bbl, met specifieke aandacht voor de maatschappelijke opgaven en voor mogelijkheden voor scholing voor mensen die niet (duurzaam) aan het werk zijn. Ten behoeve daarvan wordt samengewerkt in de LLO-katalysator en gebruik gemaakt van de Subsidieregeling praktijkleren¹⁴

Analyseonderdelen:

• Aansluiting onderwijsaanbod LLO op vraag van regionaal bedrijfsleven en regionale vraagstukken

• Inzet van modulair en diplomagericht onderwijs (bbl, certificaten, praktijkverklaringen)

• Regionale samenwerking ten behoeve van aansluiting opleidingsaanbod (inclusief modulair en diplomagericht aanbod)

• Deelname aan RMT en begeleiding naar scholing

Beschrijving van het aanbod aan maatwerkopleidingen (kwalitatieve indicator):

• Binnen welke opleidingsdomeinen en leerwegen er maatwerkopleidingen beschikbaar zijn

• Voor welke doelgroepen maatwerkopleidingen beschikbaar zijn

• Op welke vlakken wordt maatwerk geboden, zoals onderwijsduur (verkorting voor mensen die al relevante leer- en werkervaring hebben), en organisatie van de opleiding (meerdere startmomenten, leren op bedrijfslocaties etc.)

Gegevens te verzamelen door de instelling. (Over deze indicator dient de instelling ten tijde van de planvorming te beschikken, en deze valt dus niet onder de uitzondering als genoemd in voetnoot 1)

Pas toe of leg uit:

• Vergroten van het aanbod en de bekendheid van bbl-opleidingen, met name degenen die zich richten op de maatschappelijke opgaven

• Bbl-opleidingen afstemmen op wat zij-instromers al kennen en kunnen

• Bbl-aanbod expliciet bekend maken in de regio

• Vergroten aanbod certificaatgericht onderwijs leidend tot certificaten of praktijkverklaringen

• Sluiten van regionale arrangementen met bedrijfsleven gericht op de maatschappelijke opgaven in de regio om opleidingsbehoefte en -aanbod goed op elkaar aan te sluiten

• Leveren van bijdrage aan arbeidsmarktinfrastructuur, waaronder deelname aan de RMT, om begeleiding naar mbo-scholing mogelijk te maken

Prioriteit 3. Onderwijs voor de toekomst: kwaliteit, onderzoek en innovatie.

Doelstelling:

3.1 De beheersing van Nederlands en rekenen onder studenten wordt beter. De kwaliteit van docenten die Nederlands en rekenen geven wordt versterkt

Analyseonderdelen:

• Kwaliteit van het geboden onderwijs in Nederlands/rekenen

• Behoefte aan extra ondersteuning bij bepaalde studenten voor verbeteren van de beheersing van Nederlands en rekenen

• Tevredenheid studenten over de lessen Nederlands en rekenen

• Profiel van docenten Nederlands en rekenen. Wat is het aanstellings- en scholingsbeleid

• Visie van instelling en/of onderwijsteams op het onderwijs in rekenen en Nederlands

Aandeel studenten dat positief is over de lessen Nederlands/rekenen (instellingsniveau)

JOB-monitor

Aandeel studenten dat de lessen Nederlands goed of heel goed vindt.

Aandeel studenten dat de lessen rekenen goed of heel goed vindt

Pas toe of leg uit:

• Investeren in wegwerken corona-achterstanden van studenten die instromen vanuit het vo

• Nederlands en rekenen worden aantrekkelijk en passend bij de leef- en beroepscontext van de student, aangeboden met meer mogelijkheden tot differentiatie per onderwijsniveau

• Maatregelen om specifieke groepen studenten extra te ondersteunen bij Nederlands en rekenen

• Maatregelen om professionalisering van onderwijspersoneel m.b.t. Nederlands en rekenen te bevorderen¹⁵ (staat in de werkagenda mbo onder 3.3)

Aandeel gediplomeerde studenten dat het getoetste examenniveau¹⁶ heeft gehaald (cijfer 5,5 of hoger) voor Nederlands (CE en IE) en rekenen (eindcijfer) (uitgesplitst naar opleidingsniveau en examenniveau)

DUO

Gegevens worden door DUO aangeleverd

Doelstelling:

3.2 De kwaliteit van het burgerschapsonderwijs wordt beter

Analyseonderdelen:

• Burgerschapsontwikkeling van studenten

• Profiel van docenten die worden ingezet voor de lessen burgerschap. Wat is het aanstellings- en scholingsbeleid

• Visie van instelling en/of onderwijsteams op burgerschapsonderwijs

• De manier waarop de studievoortgang van studenten op het gebied van burgerschap wordt gemonitord

Aandeel studenten dat positief is over de lessen burgerschap (instellingsniveau)¹⁷

Nieuwe indicator, deze wordt op initiatief van OCW na de planvorming opgenomen in een bestaand of nieuw meetinstrument. Instellingen hoeven deze indicator pas mee te nemen in de jaarverslagen zodra deze indicator beschikbaar is

Pas toe of leg uit:

• Docenten aanstellen op basis van het bekwaamheidsprofiel.¹⁸

Bijscholing waar nodig

• Opleidingsachtergrond van docenten burgerschap volgen en bespreken met de ondernemingsraad

• Maatregelen om professionalisering van docenten te bevorderen in relatie tot het bekwaamheidsprofiel burgerschap¹⁹ (staat in de werkagenda onder 3.3)

Doelstelling:

3.3 Werken in het mbo is en blijft aantrekkelijk. Er is aandacht voor de werkdruk en het carrièreperspectief van onderwijspersoneel.²⁰ De uitval van startend onderwijspersoneel wordt minder. Alle medewerkers in het mbo, waaronder specifiek docenten en andere onderwijsgevenden hebben voldoende mogelijkheden zich te ontwikkelen en professionaliseren

Analyseonderdelen:

• Instroom van nieuw onderwijspersoneel voldoende/onvoldoende

• Bestaan van personeelstekorten

• Uitval onder startend onderwijspersoneel

• Begeleiding aan startend onderwijspersoneel

• Loopbaanperspectief voor zittend onderwijspersoneel

• Inschaling van onderwijspersoneel en beleid voor doorgroeimogelijkheden voor de klas

• Ervaren werkdruk onderwijspersoneel

• Professionaliseringsbeleid van de instelling

• Mate waarin gebruik gemaakt wordt van professionaliseringsmogelijkheden

• (Ervaren) barrières om gebruik te maken van professionaliseringsmogelijkheden

Tevredenheid van onderwijspersoneel over ontwikkelingsmogelijkheden (instellingsniveau)

Medewerkersonderzoek mbo

Score op de vraag ‘Ik ben tevreden over mijn ontwikkelingsmogelijkheden’ voor de groep onderwijspersoneel (OP)

Verplicht:

• Ambitieuze en realistische plannen met kwantitatieve doelstellingen maken in samenspraak met de ondernemingsraad op de volgende thema’s:

○ Inschaling onderwijspersoneel

○ Professionalisering onderwijspersoneel

○ Werkdruk onderwijspersoneel

○ Begeleiding van startend onderwijspersoneel

• Onderdeel van het loopbaanbeleid vormen de kwaliteitscriteria voor doorstroom van docenten van LB naar LC en LD en de eventuele limiteringen aan de aantallen die kunnen doorstromen en welke consequenties dit heeft voor het ontwikkelperspectief van docenten in verhouding tot het totale aantal onderwijsgevenden/personeelsbestand in de instelling

• Intensiveren van de inzet op zij-instromers in het aannamebeleid

Ervaren werkdruk van onderwijspersoneel (instellingsniveau)

Medewerkersonderzoek mbo

Aandeel respondenten dat werkdruk te hoog of veel te hoog vindt voor de groep OP

Inschaling onderwijspersoneel (instellingsniveau)

DUO

Gegevens worden door DUO aangeleverd

Mate waarin onderwijspersoneel met een dienstverband van 0–2 jaar in de komende jaren graag bij de instelling blijft werken (instellingsniveau)

Medewerkersonderzoek mbo

Score op de vraag ‘Ik blijf graag de komende 1 tot 2 jaar bij de instelling werken’ voor de groep OP met een dienstverband korter dan 2 jaar

Doelstelling:

3.4 Het mbo wordt op het gebied van onderzoek en innovatie een volwaardige en

gelijkwaardige partner in de onderzoeks- en kennisnetwerken

Analyseonderdelen:

• Positie van onderzoek en innovatie op de instelling

• Mogelijkheden om de positie van onderzoek en innovatie te verstevigen (denk hierbij aan het RIF, deelname aan onderzoeken, betrokkenheid bij Centres of Vocational Excellence of aan de mate waarin digitalisering benut wordt in het onderwijs)

• Bestaande practoraten en kansen voor nieuwe practoraten

• Beschrijving van de excellentiemogelijkheden voor studenten

• Aantal excellentieprogramma’s en aantal deelnemers aan deze programma’s

Aantal practoraten, lopend en in oprichting (instellingsniveau)

Stichting Ieder mbo een practoraat (www.practoraten.nl)

Gegevens worden door DUO aangeleverd

Verplicht:

• Intensivering van bestaande practoraten dan wel oprichting van nieuwe practoraten²²

Pas toe of leg uit:

• Uitbreiding en meer zichtbaar maken van excellentiemogelijkheden

• Vergroten van rol onderzoek en innovatie binnen de instelling

1. Interne en externe analyse

De kwaliteitsagenda bevat een tweeledige analyse per doelstelling, gebaseerd op de analyseonderdelen en indicatoren uit bijlage 2. Op basis van de volledige analyse worden ambities en de maatregelen geformuleerd.

De analyse bestaat ten eerste uit een intern deel gericht op de uitgangssituatie van en ontwikkelingen binnen de instelling die van belang zijn voor de kwaliteitsagenda. De uitgangssituatie wordt beschreven aan de hand van de sterke en zwakke punten van de organisatie. Verder is het mogelijk om bij de beschrijving van de ontwikkelingen een link te leggen met het strategisch meerjarenplan van de instelling.

De analyse bestaat ten tweede uit een extern deel gericht op de uitgangssituatie en de ontwikkelingen binnen het werkgebied van de instelling die van belang zijn voor de kwaliteitsagenda. De uitgangssituatie wordt beschreven aan de hand van de kansen en uitdagingen binnen het werkgebied.

De score voor het aspect Interne en externe analyse is voldoende als de kwaliteitsagenda:

a. een goed onderbouwde afbakening bevat van het regionale en/of sectorale werkgebied waar de instelling zich op richt, ook in relatie tot andere instellingen (zoals andere roc’s en beroepscolleges);

b. een goed beeld geeft van de sterke en zwakke punten van de instelling en ontwikkelingen binnen de instelling die van belang zijn voor de kwaliteitsagenda;

c. een goed beeld geeft van de kansen en uitdagingen in het werkgebied en de ontwikkelingen binnen het werkgebied, waaronder de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, die van belang zijn voor de kwaliteitsagenda;

d. in ieder geval inzicht geeft in de analyseonderdelen uit bijlage 2 en gebruik maakt van c.q. aansluit bij beschikbare kwalitatieve en kwantitatieve informatie, waaronder in ieder geval de indicatoren uit bijlage 2.

Om goede ambities te kunnen stellen en maatregelen te treffen, is een helder beeld van de uitgangssituatie en ontwikkelingen binnen (het werkgebied van) de instelling van belang. De ontwikkelingen binnen het werkgebied betreffen in ieder geval de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, maar kunnen verder onder meer de demografische, regionale, landelijke, politieke en aan het onderwijs gerelateerde ontwikkelingen betreffen.

Op basis van de analyse kan een gemotiveerde keuze worden gemaakt voor de ambities (opgesteld in de vorm van beoogde eindresultaten voor eind 2027) en maatregelen ten aanzien van de doelstellingen uit de werkagenda mbo.

Het is aan de instelling om te bepalen wat haar werkgebied is. Het werkgebied is geen van tevoren vaststaande geografische of bestuurlijk-administratieve eenheid, maar het gebied dat de instelling zelf als de meest effectieve schaal ziet voor een optimale vervulling van haar wettelijke taken en de uitvoering van de kwaliteitsagenda. Voor de roc’s is dat werkgebied in beginsel een geografische regio. Voor de beroepscolleges kan het werkgebied in bepaalde gevallen ook het hele land omvatten of een of meer branches betreffen. Bovendien hoeft het werkgebied niet voor de hele instelling en voor alle doelstellingen uit de werkagenda hetzelfde te zijn. Er kunnen bijvoorbeeld verschillen zijn tussen locaties, opleidingen, opleidingsniveaus, opleidingsdomeinen, et cetera. De instelling heeft de ruimte om hier in haar kwaliteitsagenda zelf invulling aan te geven. De commissie beoordeelt of de instelling hierin logische keuzes heeft gemaakt die passen bij haar opgave.

2. Ambities en beoogde resultaten

De instelling heeft een ambitie per doelstelling geformuleerd op het niveau van het werkgebied en maakt daarbij duidelijk welke concrete beoogde resultaten voor eind 2027 zijn beoogd. De gestelde ambities zijn zowel ambitieus als realistisch.

De score voor het aspect Ambities en beoogde resultaten is voldoende als:

a. op iedere doelstelling uit bijlage 2 waar verplichte maatregelen aan gekoppeld zijn een passende ambitie is geformuleerd die logisch aansluit bij de analyse;

b. op iedere doelstelling uit bijlage 2 waarvoor alleen ‘pas toe of leg uit’- maatregelen gelden, ofwel een ambitie is geformuleerd die logisch aansluit bij de analyse, ofwel op basis van de analyse afdoende is gemotiveerd waarom ervoor is gekozen geen ambitie te stellen;

c. het ambitieniveau van de kwaliteitsagenda als geheel groot genoeg is in het licht van de omvang van het budget dat de instelling voor de werkagenda mbo ontvangt;

d. de ambities (overwegend) geformuleerd zijn in termen van concrete beoogde resultaten voor eind 2027, die meetbaar of merkbaar en toetsbaar geformuleerd zijn;

e. aannemelijk is dat de beoogde eindresultaten te behalen zijn met de voorgestelde maatregelen, middelen en aanpak binnen de beschikbare tijd.

De instelling formuleert in haar kwaliteitsagenda een ambitie per doelstelling. Niet elke ambitie hoeft even ambitieus te zijn. Voor doelstellingen waar een of meer verplichte maatregelen aan zijn verbonden, geldt dat de instelling een ambitieniveau moet hanteren dat past bij de verplichte maatregel(en). Voor de rest staat het de instelling vrij om keuzes te maken in het ambitieniveau van de verschillende doelstellingen. De instelling kan er ook voor kiezen om op een bepaalde doelstelling geen inzet te plegen en dus geen ambitie te stellen. Dit onderbouwt zij aan de hand van de analyse, bijvoorbeeld door uit te leggen waarom zij andere doelstellingen prioriteert of waarom het al goed genoeg gaat in het werkgebied ten aanzien van deze doelstelling.

Wel moet de kwaliteitsagenda als geheel voldoende ambitieus zijn om de investeringen die instellingen ontvangen om uitvoering te geven aan de werkagenda mbo, te rechtvaardigen. Om die reden levert de instelling ook een inzichtelijke indicatieve begroting aan en stelt zij haar ambities op in de vorm van concrete beoogde resultaten voor eind 2027 (SMART geformuleerd) die zich logisch verhouden tot de analyse, bijvoorbeeld doordat het beoogde resultaat een gewenste uitkomst van een indicator bevat.

3. Maatregelen en budget

De instelling geeft een overzicht van maatregelen om de ambities te realiseren en presenteert een daarbij behorende indicatieve meerjarenbegroting.

De score voor het aspect Maatregelen en budget is voldoende als:

a. de ambities zijn vertaald in maatregelen, zijnde in elk geval de maatregelen die de instelling zelf gaat treffen. Daarbij is rekening gehouden met het onderscheid tussen:

– de verplichte maatregelen uit bijlage 2; en

– de pas-toe-of-leg-uit-maatregelen uit bijlage 2. Voor de laatste categorie geldt dat de instelling aan de hand van de analyse en de indicatoren uit bijlage 2 kan motiveren waarom de maatregel niet zal worden uitgevoerd;

b. de kwaliteitsagenda een realistische indicatieve meerjarenbegroting bevat waarop kosten van de maatregelen op de thema’s extra ondersteuning voor studenten in niveau 2, carrièreperspectief voor onderwijspersoneel en practoraten, genoemd in resp. de doelstellingen 1.3, 3.3 en 3.4 uit bijlage 2, afzonderlijk vermeld zijn in de begroting en eventuele verschillen met de hiermee samenhangende posten binnen de aanvullende bekostiging zijn toegelicht;

c. het aannemelijk is dat de maatregelen haalbaar en uitvoerbaar zijn, gelet op de interne analyse en de structuren en processen van de instelling;

d. het is aannemelijk dat de maatregelen leiden tot een duidelijke verbetering op het gebied van de doelstellingen uit de werkagenda mbo binnen het werkgebied van de instelling.

Bij dit aspect gaat het om het operationaliseren van de ambities in termen van maatregelen en budget, zodat (op hoofdlijnen) inzichtelijk wordt hoe de instelling de ambities gaat realiseren. Voor de beoordeling van de kwaliteitsagenda wordt enkel gekeken naar de maatregelen die de instellingen zelf nemen; eventuele maatregelen van partners kunnen als contextinformatie worden opgenomen in de kwaliteitsagenda maar vallen buiten de beoordeling.

Begin 2023 zijn de instellingen over de te verstrekken bedragen op grond van deze regeling geïnformeerd, zodat hier bij het opstellen van de indicatieve begroting rekening mee kan worden gehouden. Voor sommige onderdelen uit de werkagenda mbo zijn naast de kwaliteitsmiddelen andere financieringsstromen beschikbaar.¹ Deze kunnen worden benoemd in de indicatieve begroting met als doel inzichtelijk te maken of de kwaliteitsagenda realistisch en ambitieus genoeg is in het licht van het daarvoor beschikbare budget. Dat betekent vervolgens dat het totaalbedrag van de indicatieve begroting niet per se gelijk hoeft te zijn aan, en waarschijnlijk groter zal zijn dan, de aanvullende bekostiging die de instelling op grond van deze regeling ontvangt.

Verder is de aanvullende bekostiging op grond van deze regeling ook samengesteld uit verschillende posten.

Aan het oorspronkelijke budget zijn extra middelen toegevoegd voor de thema’s extra ondersteuning voor studenten in niveau 2, carrièreperspectief voor onderwijspersoneel en practoraten, genoemd in resp. de doelstellingen 1.3, 3.3 en 3.4 uit bijlage 2. De instelling wordt gevraagd om de indicatieve kosten van de inzet op deze drie thema’s afzonderlijk in de begroting te vermelden en eventuele verschillen met de hiermee samenhangende posten binnen de aanvullende bekostiging toe te lichten. Dat de kwaliteitsmiddelen mede uit deze posten zijn samengesteld, leidt overigens niet tot bestedingsvoorwaarden: instellingen mogen de kwaliteitsmiddelen naar eigen inzicht besteden aan de uitvoering van de kwaliteitsagenda of andere bekostigde activiteiten.

4. Intern draagvlak en externe samenwerking

De kwaliteitsagenda wordt gedragen door interne samenwerkingspartners. Externe samenwerkingspartners zijn door de instelling actief betrokken bij de kwaliteitsagenda.

De score voor het aspect Intern draagvlak en externe samenwerking is voldoende als:

a. er sprake is van gerichtheid op draagvlak en samenwerking met de interne samenwerkingspartners, namelijk de studenten en het onderwijspersoneel. De studentenraad en de ondernemingsraad hebben met de kwaliteitsagenda ingestemd;

b. er sprake is van een aanpak om de ouders van de studenten te betrekken bij de voor hen relevante ambities en maatregelen;

c. logisch onderbouwd is wie de relevante externe samenwerkingspartners zijn per doelstelling;

d. bij de kwaliteitsagenda in elk geval externe samenwerkingspartners betrokken zijn uit het onderwijs, de overheid en het bedrijfsleven, waarvan de betrokken partners binnen de overheid zowel het economisch als het sociaal domein dienen te vertegenwoordigen;

e. de externe samenwerkingspartners door de instelling actief zijn betrokken bij de ambitievorming;

f. er wordt beschreven hoe de instelling met de samenwerkingspartners bij de uitvoering van de kwaliteitsagenda gaan samenwerken, waaronder tenminste een jaarlijkse evaluatie van de voortgang van de realisatie van de ambities en van de ontwikkelingen in de samenwerking.

In de kwaliteitsagenda wordt beschreven hoe de interne en externe samenwerkingspartners zijn betrokken bij de totstandkoming van de kwaliteitsagenda.

Een goede verbinding met het werkgebied is van cruciaal belang voor elke instelling. Samen met de interne en externe samenwerkingspartners in het werkgebied wordt gewerkt aan de toekomst van de studenten. Omdat instellingen (deels) actief kunnen zijn in dezelfde regio, kan samenwerking met andere mbo-instellingen op sommige doelstellingen vanzelfsprekend zijn.

Bij het opstellen en uitvoeren van de kwaliteitsagenda dient te worden samengewerkt met externe samenwerkingspartners binnen de overheid, onderwijs en bedrijfsleven. Voor partners binnen het onderwijs kan worden gedacht aan vmbo-scholen, andere mbo-instellingen en hbo-instellingen. Voor partners binnen de overheid aan maatschappelijke organisaties en lokale en regionale overheden. Er dienen in elk geval samenwerkingspartners binnen de overheid te worden gevonden die:

1) het economisch domein vertegenwoordigen, zoals Economic Boards of vergelijkbare provinciale overleggen; en

2) het sociaal domein vertegenwoordigen, zoals de RMC-contractgemeente(n) van de RMC-regio(’s) of de centrumgemeenten van de arbeidsmarktregio(’s) waar de instelling deel vanuit maakt.

Instellingen kiezen verder zelf wie de voor hen relevante externe samenwerkingspartners zijn per doelstelling en moeten dit in de kwaliteitsagenda logisch kunnen onderbouwen.

De mate van samenwerking is bij de start van de regeling per instelling, regio en samenwerkingspartner, verschillend. Belangrijk is dat in de kwaliteitsagenda kan worden aangetoond, ofwel dat er stappen zijn of worden gezet om een beweging op gang te krijgen waarin nieuwe samenwerking wordt opgezet, ofwel dat bestaande samenwerking wordt verdiept of geïntensiveerd. Bij iedere instelling dient tijdens de fase van planvorming een ontwikkeling op dit vlak op gang te zijn gebracht.

De jaarlijkse evaluatie kan de instelling zelf vormgeven en mag per jaar en samenwerkingspartner verschillen. Randvoorwaarde is dat ieder jaar de samenwerkingspartners worden betrokken bij de voor hen relevante onderdelen.

De beroepscolleges zullen mogelijk (deels) een ander werkgebied en andere samenwerkingspartners hebben dan roc’s. Daarbij kan sectorale afstemming een grotere weging hebben dan bij roc’s het geval is.

5. Duurzaamheid

De kwaliteitsagenda leidt tot duurzame verbetering.

De score voor het aspect Duurzaamheid is voldoende als:

aannemelijk is dat de maatregelen leiden tot duurzame resultaten en tot blijvende meetbare, merkbare en bespreekbare effecten voor studenten, medewerkers en het werkgebied.

In de kwaliteitsagenda wordt aangegeven hoe gezorgd wordt voor duurzame verbetering, zowel binnen de instelling als in samenwerking met de samenwerkingspartners. Dit kan bijvoorbeeld door een betere verankering van maatregelen binnen de instelling door opname in de reguliere PDCA-cyclus of door betere verankering van de samenwerking met regionale partners.