Wet van 13 maart 1997, houdende bepalingen met betrekking tot de militaire dienstplicht alsmede wijziging van enige wetten en overgangsrecht (Kaderwet dienstplicht)

1

In deze wet en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder:

• a.

  Onze Minister: Onze Minister van Defensie;

• b.

  dienstplichtige: degene die ingevolge deze wet geschikt is verklaard voor het vervullen van werkelijke dienst;

• c.

  groot verlof: tijd gedurende welke de dienstplichtige zich niet in werkelijke dienst bevindt of moet bevinden.

2

Waar in deze wet en de daarop berustende bepalingen wordt gesproken van personen, die ongeschikt zijn verklaard, zijn ontheven van de verplichting tot het vervullen van werkelijke dienst, zijn uitgesloten van de dienstplicht of te wier aanzien een rechterlijke uitspraak heeft plaatsgehad, worden hieronder, voor zover het tegendeel niet blijkt, verstaan degenen omtrent wie het desbetreffende besluit of de desbetreffende uitspraak onherroepelijk is geworden.

3

Waar in deze wet en de daarop berustende bepalingen wordt gesproken van het oproepen van dienstplichtigen voor het vervullen van werkelijke dienst, wordt daaronder ten aanzien van hen die zich reeds in werkelijke dienst bevinden, verstaan het houden of blijven in werkelijke dienst.

1

Voor de dienstplicht wordt ingeschreven de Nederlander die op 1 februari van het jaar waarin degene de leeftijd van 17 jaar bereikt als ingezetene in de basisregistratie personen is ingeschreven of had behoren te zijn ingeschreven.

2

Voor de dienstplicht wordt voorts ingeschreven:

• a.

  de Nederlander, die na het in het eerste lid bedoelde tijdstip en voor 1 januari van het jaar, waarin degene de leeftijd van 35 jaar bereikt als ingezetene in de basisregistratie personen wordt ingeschreven of behoort te worden ingeschreven; en

• b.

  de persoon die in het in onderdeel a bedoelde tijdvak Nederlander of opnieuw Nederlander is geworden, indien degene als ingezetene in de basisregistratie personen is ingeschreven of had behoren te zijn ingeschreven.

1

De inschrijving voor de dienstplicht geschiedt door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente, waar de in artikel 3 bedoelde personen op het tijdstip van de inschrijving, als ingezetene met een adres in de basisregistratie personen zijn ingeschreven of hadden behoren te zijn ingeschreven.

2

Voor zover Onze Minister het nodig oordeelt, geschiedt de inschrijving op aangifte en vindt deze plaats bij het college van burgemeester en wethouders van de gemeente, bedoeld in het eerste lid. In dat geval worden bij algemene maatregel van bestuur nadere regels gesteld met betrekking tot inschrijving op aangifte. Deze algemene maatregel van bestuur bevat ten minste een regeling omtrent de wijze waarop en de termijn waarbinnen de inschrijving op aangifte plaatsvindt.

1

Voor zover Onze Minister het nodig acht, is iedere ingeschrevene verplicht zich te onderwerpen aan een onderzoek ter beoordeling van de lichamelijke en geestelijke geschiktheid voor het vervullen van werkelijke dienst in het algemeen en ter verkrijging van gegevens voor de bestemming in de krijgsmacht, in deze wet aangeduid als keuring.

2

Ten behoeve van de keuring stelt Onze Minister keuringscommissies in.

3

De ingeschrevene is verplicht bij de aanmelding voor het ondergaan van de keuring de toegezonden oproep te tonen en een document te overleggen als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht.

4

De keuringsuitslag wordt binnen twee weken na de keuring door een keuringscommissie vastgesteld. Bij geschiktverklaring vermeldt de bekendmaking dat de betrokkene als dienstplichtige wordt aangemerkt.

1

Een aanvraag om herkeuring dient door betrokkene binnen zes weken na de bekendmaking van de keuringsuitslag schriftelijk aan de herkeuringscommissie te worden gedaan. De aanvraag vermeldt mede het registratienummer en is met redenen omkleed.

2

Ten behoeve van de herkeuring stelt Onze Minister een of meer herkeuringscommissies in.

3

Aan een herkeuring wordt niet deelgenomen door een geneeskundige die de keuring heeft verricht.

4

Indien de aanvrager is verhinderd aan de oproep voor de herkeuring gevolg te geven, doet deze daarvan schriftelijk met opgave van redenen onverwijld mededeling aan de herkeuringscommissie. Indien de redenen waarom aan de oproep geen gevolg werd gegeven, naar het oordeel van de herkeuringscommissie gegrond zijn, wordt een nieuwe datum voor de herkeuring vastgesteld en wordt de aanvrager daarvoor opnieuw opgeroepen. Indien de redenen ongegrond worden geoordeeld, vervalt de aanvraag tot herkeuring.

5

De herkeuringsuitslag wordt binnen twee weken na de herkeuring door een herkeuringscommissie vastgesteld. Bij geschiktverklaring vermeldt de bekendmaking dat de betrokkene als dienstplichtige wordt aangemerkt.

1

De beslissing van een keuringscommissie of een herkeuringscommissie betreft:

• a.

  geschiktheid voor het vervullen van werkelijke dienst;

• b.

  tijdelijke ongeschiktheid voor het vervullen van werkelijke dienst; of

• c.

  ongeschiktheid voor het vervullen van werkelijke dienst.

2

De beslissing van een herkeuringscommissie treedt in de plaats van die van een keuringscommissie.

3

Na het verstrijken van de duur van de tijdelijke ongeschiktheid wordt de betrokkene opnieuw voor een keuring opgeroepen.

1

Van de dienst wordt uitgesloten

• a.

  degene die bij rechterlijke uitspraak is veroordeeld tot een of meer straffen, zwaarder of tezamen zwaarder dan een gevangenisstraf van zes maanden; of

• b.

  degene die bij rechterlijke uitspraak is ontzet uit het recht om bij de gewapende macht te dienen.

2

Onverminderd het eerste lid kan van de dienst worden uitgesloten degene die bij rechterlijke uitspraak is veroordeeld ter zake van een van de misdrijven omschreven in artikel 36, tweede lid, van deze wet en in de artikelen 109 en 139 van het Wetboek van Militair Strafrecht.

3

Voor de toepassing van het eerste lid wordt degene, die gratie heeft gekregen, geacht slechts te zijn veroordeeld tot de straf, welke krachtens de gratie op degene blijft rusten of komt te rusten.

4

De uitsluiting geschiedt door Onze Minister.

5

In bijzondere gevallen kan de uitsluiting, bedoeld in het eerste lid, achterwege worden gelaten.

6

Onze Minister van Veiligheid en Justitie bewerkstelligt dat ten aanzien van de voor de dienstplicht ingeschreven personen, die in de termen vallen om te worden uitgesloten als bedoeld in het eerste en tweede lid, de nodige opgaven worden gedaan aan Onze Minister. Onze Minister verwerkt persoonsgegevens van strafrechtelijke aard als bedoeld in paragraaf 3.2 van de Uitvoeringswet Algemene verordening gegevensbescherming voor zover dit noodzakelijk is voor de toepassing van dit artikel.

1

Uitstel, een ontheffing of een vrijstelling kan onder beperkingen worden verleend.

2

Aan uitstel, een ontheffing of een vrijstelling kunnen voorschriften worden verbonden.

3

Uitstel, een ontheffing of een vrijstelling kan door Onze Minister worden ingetrokken, wanneer:

• a.

  een of meer redenen waarom het uitstel, de ontheffing of de vrijstelling is verleend, is of zijn vervallen;

• b.

  een of meer van de daaraan verbonden voorschriften niet wordt of worden nageleefd; of

• c.

  na de verlening zodanige feiten of omstandigheden bekend zijn geworden dat, indien deze ten tijde van de verlening bekend waren geweest, het uitstel, de ontheffing of de vrijstelling niet of niet in die vorm zou zijn verleend.

1

De dienstplichtige is in gewone omstandigheden uitsluitend verplicht tot het vervullen van werkelijke dienst voor opleiding en oefening alsmede voor herhalingsoefeningen.

2

Oproeping voor opleiding en oefening respectievelijk herhalingsoefeningen geschiedt door Onze Minister. De dienstplichtigen zijn verplicht aan de oproeping gevolg te geven.

3

Onverminderd de artikelen 12, 13, 14, alsmede het vijfde lid van dit artikel, gaat de oproeping van jongere dienstplichtigen zoveel mogelijk vooraf aan de oproeping van oudere dienstplichtigen. Voor opleiding en oefening worden dienstplichtigen ouder dan 35 jaar niet opgeroepen. In geval van herhalingsoefeningen vindt geen oproeping van dienstplichtigen ouder dan 45 jaar plaats.

4

Bij algemene maatregel van bestuur worden nadere regels gesteld omtrent de duur van de werkelijke dienst, bedoeld in het eerste lid, die voor groepen van functies verschillend kan worden gesteld. De duur van de opleiding en oefening bedraagt ten hoogste achttien maanden. De duur van de herhalingsoefeningen bedraagt al of niet aaneengesloten ten hoogste drie maanden.

5

Bij algemene maatregel van bestuur kunnen groepen van dienstplichtigen worden aangewezen die in geval van een oproeping als bedoeld in het eerste lid niet of voorlopig niet in werkelijke dienst behoeven te komen.

1

Onverminderd artikel 20 kan Onze Minister in geval van buitengewone omstandigheden dienstplichtigen oproepen voor het vervullen van werkelijke dienst, voor zover dat nodig is ter uitvoering van de militaire taak. De dienstplichtigen zijn verplicht aan deze oproeping gevolg te geven.

2

Onverminderd het derde lid gaat de oproeping van jongere dienstplichtigen zoveel mogelijk vooraf aan de oproeping van oudere dienstplichtigen. Oproeping van dienstplichtigen ouder dan 45 jaar vindt niet plaats.

3

Bij algemene maatregel van bestuur kunnen groepen van dienstplichtigen worden aangewezen die in geval van een oproeping als bedoeld in het eerste lid niet of voorlopig niet in werkelijke dienst behoeven te komen.

1

Onverminderd de artikelen 7, eerste lid, en 8, eerste lid, van de Coördinatiewet uitzonderingstoestanden kan, ingeval buitengewone omstandigheden dit noodzakelijk maken, bij koninklijk besluit, op voordracht van Onze Minister-President, artikel 19, eerste lid, in werking worden gesteld.

2

Wanneer het besluit, bedoeld in het eerste lid, is genomen wordt onverwijld een voorstel van wet aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal gezonden omtrent het voortduren van de werking van artikel 19, eerste lid.

3

Wordt het voorstel van wet door de Staten-Generaal verworpen, dan wordt bij koninklijk besluit, op voordracht van Onze Minister-President, artikel 19, eerste lid, onverwijld buiten werking gesteld.

4

Bij koninklijk besluit, op voordracht van Onze Minister-President, kan artikel 19, eerste lid, buiten werking worden gesteld, zodra de omstandigheden dit naar Ons oordeel toelaten.

5

Het besluit, bedoeld in het eerste, derde en vierde lid, wordt op de daarin te bepalen wijze bekendgemaakt. Het treedt in werking terstond na de bekendmaking.

6

Het besluit, bedoeld in het eerste, derde en vierde lid, wordt in ieder geval geplaatst in het Staatsblad.

1

Het verlenen van groot verlof geschiedt door Onze Minister.

2

De dienstplichtige met groot verlof is verplicht om aan door Onze Minister aan te wijzen functionarissen inzage te verlenen van aan de dienstplichtige uitgereikte militaire bescheiden alsmede om aan Onze Minister desgevraagd alle in verband met deze dienstplicht gewenste inlichtingen te verschaffen.

1

De dienstplichtige in werkelijke dienst onthoudt zich van het openbaren van gedachten of gevoelens dan wel van de uitoefening van het recht tot vereniging, tot vergadering en tot betoging, indien door de uitoefening van deze rechten de goede vervulling van de functie of de goede functionering van de openbare dienst, voor zover deze in verband staat met de functievervulling, niet in redelijkheid zou zijn verzekerd.

2

Het eerste lid is voor wat betreft het recht van vereniging niet van toepassing op het lidmaatschap van:

• a.

  een politieke groepering waarvan de naam of aanduiding is ingeschreven overeenkomstig de artikelen G1 of G2 van de Kieswet;

• b.

  een politieke groepering waarvan de naam of aanduiding is ingeschreven overeenkomstig artikel G3 van de Kieswet, en die, indien na de inschrijving verkiezingen zijn gehouden voor de gemeenteraden, aan de laatst gehouden verkiezingen heeft deelgenomen; of

• c.

  een vakvereniging.

3

De dienstplichtige is verplicht tot geheimhouding van enig gegeven, de dienst betreffende, tegenover een ieder die tot kennisneming daarvan niet bevoegd is, voor zover die verplichting uit de aard van de zaak volgt.

1

Aan de dienstplichtige in werkelijke dienst wordt buitengewoon verlof verleend voor het bijwonen van vergaderingen en zittingen van een publiekrechtelijk college, waarin deze is benoemd of verkozen, en voor het verrichten van daaruit voortvloeiende werkzaamheden ten behoeve van dit college, tenzij de belangen van de dienst vorderen dat het verlof niet wordt verleend. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld inzake het doorbetalen van bezoldiging.

2

Aan de dienstplichtige in werkelijke dienst wordt, tenzij de belangen van de dienst vorderen dat het verlof niet wordt verleend, buitengewoon verlof verleend voor aan te wijzen activiteiten van of voor een vereniging van militairen overeenkomstig regels te stellen bij of krachtens algemene maatregel van bestuur.

1

De dienstplichtige in werkelijke dienst is verplicht zich tijdens het verblijf in een gebouw, luchtvaartuig of voertuig alsmede op een vaartuig of een terrein, dat in gebruik is bij of ten behoeve van de krijgsmacht of dat de dienstplichtige tot verblijf of gebruik dient bij de vervulling van de taak in internationaal verband, te onderwerpen aan een in het belang van de dienst door het bevoegd gezag gelast onderzoek aan het lichaam of de kleding of van daar aanwezige goederen die de dienstplichtige toebehoren.

2

Het bevoegd gezag op wiens last het onderzoek, bedoeld in het eerste lid, plaats heeft, neemt de nodige maatregelen ten einde daarbij een onredelijke of onbehoorlijke bejegening te voorkomen.

1

De dienstplichtige in werkelijke dienst die zich bezwaard voelt over een van een militaire meerdere als bedoeld in artikel 67 van het Wetboek van Militair Strafrecht ontvangen bevel, dan wel meent van een zodanige meerdere een krenkende of onbillijke behandeling te hebben ondervonden, kan daarover in afwijking van artikel 9:8, eerste lid, onder b, van de Algemene wet bestuursrecht binnen zes weken schriftelijk een met redenen omklede klacht indienen bij de tot straffen bevoegde militaire meerdere, bedoeld in artikel 49 van de Wet militair tuchtrecht onder wiens rechtstreeks bevel degene, tegen wie de klacht is gericht, is gesteld dan wel bij een door Onze Minister aangewezen functionaris.

2

Geen klacht kan worden ingediend over besluiten of handelingen ter uitvoering van de Wet militair tuchtrecht.

3

Op de behandeling van de klacht zijn de afdelingen 9.1.2 en 9.1.3 van de Algemene wet bestuursrecht van overeenkomstige toepassing, met dien verstande dat in afwijking van artikel 9:11, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht de klacht binnen twaalf weken wordt afgehandeld indien de klager dan wel de militaire meerdere tegen wie het klaagschrift is gericht dan wel getuigen zich om redenen van dienst buiten Nederland bevinden.

4

Bij algemene maatregel van bestuur worden nadere regels gesteld ter uitvoering van dit artikel.

1

De Wet van 4 augustus 1947 (Stb. H 293) betreffende uitzending dienstplichtigen wordt ingetrokken.

2

De Wet rechtstoestand dienstplichtigen wordt ingetrokken.

3

De Dienstplichtwet wordt ingetrokken.

1

Zij die op grond van de Dienstplichtwet voorgoed ongeschikt voor de dienst zijn of worden verklaard, worden aangemerkt als voorgoed ongeschikt voor de dienst in de zin van deze wet.

2

Zij die op het tijdstip van inwerkingtreding van deze wet op grond van de Dienstplichtwet tijdelijk ongeschikt voor de dienst zijn verklaard, worden aangemerkt als ingeschrevenen in de zin van deze wet.

3

Zij die op het tijdstip van inwerkingtreding van deze wet op grond van de Dienstplichtwet geschikt voor de dienst zijn verklaard doch nog niet zijn ingelijfd, worden aangemerkt als ingeschrevenen in de zin van deze wet. De eerste volzin is niet van toepassing op hen die op grond van artikel 9, eerste lid, van de Wet gewetensbezwaren militaire dienst zijn vrijgesteld van de militaire verplichtingen.

1

Degene aan wie op grond van:

• a.

  artikel 15, eerste lid, onderdelen a, c of d, van de Dienstplichtwet zoals luidend voor inwerkingtreding van deze wet een voorgoed verleende vrijstelling is of wordt verleend, wordt overeenkomstig de bepalingen van deze wet aangemerkt als dienstplichtige in het genot van een voorgoed verleende vrijstelling;

• b.

  artikel 15, eerste lid, onderdelen b of e, van de Dienstplichtwet zoals luidend voor inwerkingtreding van deze wet een voorgoed verleende vrijstelling is of wordt verleend, wordt overeenkomstig de bepalingen van deze wet aangemerkt als dienstplichtige in het genot van een voorgoed verleende ontheffing.

2

Degene aan wie op het tijdstip van inwerkingtreding van deze wet op grond van:

• a.

  artikel 15, eerste lid, onderdelen a, c of d, van de Dienstplichtwet een tijdelijke vrijstelling is verleend, wordt na afloop van de duur van deze vrijstelling overeenkomstig de bepalingen van deze wet aangemerkt als dienstplichtige in het genot van een voorgoed verleende vrijstelling;

• b.

  artikel 15, eerste lid, onderdelen b of e, van de Dienstplichtwet een tijdelijke vrijstelling is verleend, wordt na afloop van de duur van deze vrijstelling overeenkomstig de bepalingen van deze wet aangemerkt als dienstplichtige in het genot van een voorgoed verleende ontheffing.

3

De op het tijdstip van inwerkingtreding van deze wet ingediende doch nog niet afgedane aanvragen om vrijstelling worden overeenkomstig de bepalingen van de Dienstplichtwet zoals luidend voor inwerkingtreding van deze wet verder behandeld en afgedaan, met dien verstande dat in afwijking van artikel 15, derde lid, eerste volzin, van de Dienstplichtwet aanvragen om vrijstelling wegens kostwinnerschap, persoonlijke onmisbaarheid of het bekleden van een geestelijk ambt of een godsdienstig-menslievend ambt of opleiding tot zodanig ambt voorgoed worden verleend. De eerste volzin is van overeenkomstige toepassing op de door de dienstplichtigen, bedoeld in artikel 62, eerste lid, ingediende aanvragen om vrijstelling.

4

Dienstplichtigen in het genot van een voorgoed verleende vrijstelling dan wel in het genot van een voorgoed verleende ontheffing als bedoeld in het eerste en tweede lid kunnen door Onze Minister uitsluitend in buitengewone omstandigheden worden opgeroepen. Deze verplichting gevolg te geven aan de oproeping blijft op hen rusten tot 1 oktober van het jaar waarin de leeftijd van 35 jaar wordt bereikt. Op degene aan wie op grond van artikel 15, eerste lid, onder c, van de Dienstplichtwet zoals luidend voor inwerkingtreding van deze wet, vrijstelling is verleend, zijn de eerste en de tweede volzin slechts van toepassing, indien bij de oproeping in buitengewone omstandigheden is gebleken dat betrokkene niet meer verkeert in de omstandigheid waarvoor betrokkene ingevolge die wet vrijstelling is verleend.

5

Overeenkomstig artikel 6 kunnen zij opnieuw worden opgeroepen voor een keuring.

1

Voor gewoon dienstplichtigen die op het tijdstip van inwerkingtreding van deze wet de werkelijke dienst voor eerste oefening vervullen, blijft de Dienstplichtwet zoals luidend voor het inwerkingtreden van deze wet van kracht tot 1 januari 1997, met uitzondering van hoofdstuk II, de artikelen 22 en 22a, voor zover het bepaalde krachtens het laatstgenoemde artikel mede van toepassing is op hoofdstuk V, en hoofdstuk XI.

2

Voor dienstplichtigen in werkelijke dienst en voor zover nodig voor gewezen dienstplichtigen blijft de Wet rechtstoestand dienstplichtigen zoals luidend voor het inwerkingtreden van deze wet van kracht tot 1 januari 1997, met uitzondering van artikel 2a, derde lid.

1

Gewoon dienstplichtigen, vrijwilligers op de voet van gewoon dienstplichtige daaronder begrepen, aan wie na de vervulling van de werkelijke dienst voor eerste oefening op grond van de Dienstplichtwet groot verlof is verleend, worden aangemerkt als dienstplichtigen in de zin van deze wet.

2

De in het eerste lid bedoelde dienstplichtigen zijn uitsluitend verplicht:

• a.

  in gewone omstandigheden voor herhalingsoefeningen in werkelijke dienst te komen; en

• b.

  in buitengewone omstandigheden in werkelijke dienst te komen.

3

De verplichting gevolg te geven aan een oproeping blijft op hen rusten

• a.

  tot 1 oktober van het jaar waarin de leeftijd van 35 jaar wordt bereikt, voor zover zij als dienstplichtige geen rang hebben bekleed; of

• b.

  tot 1 oktober van het jaar waarin de leeftijd van 40 jaar wordt bereikt, voor zover zij als dienstplichtige een onderofficiersrang hebben bekleed.

4

Overeenkomstig artikel 6 kunnen zij opnieuw voor een keuring worden opgeroepen.

5

Bij algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld ter uitvoering van het tweede lid voor zover het betreft het voor herhalingsoefeningen in werkelijke dienst komen.

6

Onze Minister kan in buitengewone omstandigheden regels stellen met betrekking tot en voor zover nodig in afwijking van de in artikel 23 genoemde onderwerpen.

7

De ministeriële regeling, bedoeld in het zesde lid, wordt op de daarin te bepalen wijze bekendgemaakt. De regeling treedt in werking terstond na de bekendmaking. De regeling wordt in ieder geval geplaatst in de Staatscourant. Zo spoedig mogelijk na de plaatsing in de Staatscourant van deze regeling wordt een voordracht gedaan voor een algemene maatregel van bestuur tot nadere regeling van de betrokken onderwerpen.

1

Zij die op grond van de Dienstplichtwet zoals luidend voor inwerkingtreding van deze wet zijn bestemd tot buitengewoon dienstplichtigen worden aangemerkt als dienstplichtigen in de zin van deze wet.

2

De in het eerste lid bedoelde dienstplichtigen kunnen door Onze Minister uitsluitend in buitengewone omstandigheden in werkelijke dienst worden opgeroepen, met dien verstande dat zij behoren tot groepen die in die omstandigheden alleen bij dringende behoefte in werkelijke dienst behoeven te komen. Deze verplichting gevolg te geven aan de oproeping blijft op hen rusten tot 1 oktober van het jaar waarin de leeftijd van 35 jaar wordt bereikt.

3

Overeenkomstig artikel 6 kunnen zij opnieuw worden opgeroepen voor een keuring.

1

Deze wet treedt, met uitzondering van paragraaf 2 van hoofdstuk 5, in werking op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip.

2

Paragraaf 2 van hoofdstuk 5 treedt in werking met ingang van 1 januari 1997, met uitzondering van artikel 46, dat in werking treedt bij het in het eerste lid genoemde koninklijk besluit.

3

In afwijking van artikel 39, eerste en tweede lid, worden de paragrafen 3 en 5 van hoofdstuk 1, met uitzondering van artikel 19, derde lid, alsmede de hoofdstukken 2 en 3, met uitzondering van de artikelen 27, derde lid, 35, 37 en 38, bij inwerkingtreding van deze wet opgeschort.

4

De in het derde lid bedoelde opschorting is niet van toepassing bij de oproeping van dienstplichtigen als bedoeld in artikel 64.

5

Wijzigt de Wet voor het reserve-personeel der krijgsmacht 1985 .